Marieteam 2008 txt

Marieteam 2008 pdf

Jaargang 8 najaar 2008
MarieTeam
Uitgave van de Nederlandse Marieholm Vereniging
In deze uitgave o.a.
Themanummer Nieuwe zeilen
Reis naar de Oostzee
NMK Edam: zeilen bij harde wind
Geen Engeland maar Wad
Dossier zwemtrap
Windvaan
AIS
Nederlandse Marieholm Vereniging

Inhoud
Van de Voorzitter 2
Boot en Vereniging 3
Geen vereniging zonder bestuursleden 3
Aankondiging: ALV NMV 2009 3
Introductie: Mariegold 4
Bestuursmededelingen NMV 4
Overzicht nieuwe leden 2008 5
In dierbare herinnering 5
Even Voorstellen 6
De koop van de Appolonia 7
Boot en Verhaal 9
Met Johanna naar de Oostzee 9
Oversteek Engeland wordt Groot rondje Noord Holland 12
Met een ‘samengestelde’ ladder de mast in? 13
Vastgelopen in het Molengat 14
Boot en Techniek 16
Nieuwe fok voor de IF 16
De nieuwe zeilen van Jacques Kalisvaart 18
Nieuwe zeilen op de Mission IF Possible 18
Nieuwe genua op de Skidbladnir 19
Er is niets mis met Dacron 20
Nieuwe zeilen op de Zephyrus 21
Een zelfbouwvaan voor de Skan 22
Meer windvaan ervaringen 23
Doe-het-zelf lagertrekker voor een koopje 25
Dossier Zwemtrap 26
AIS: Zien en gezien worden 28
AIS: Via marifoon en laptop 29
Radar: Zien en gezien worden II 30
Het klossen van de zalingen 31
Vervolg werkzaamheden IF13 32
Voorkom mastbreuk 32
Evenementen 35
Kalender 2009 35
Marieholm’s in Edam (NMK) 36
Westeinderwedstrijden 38
Virtueel zeilen 40
De laatste rubriek 40
Omslagontwerp: Maarten Slooves

Van de Voorzitter
Beste Marieholmers,
Het zal de laatste keer zijn dat jullie zo worden zodat alle leden een jaar de tijd hebben om erover
aangesproken want, zoals een jaar geleden door mij na te denken. Tijdens de ALV 2009 treed ik af.
is aangekondigd, stop ik als bestuurslid en voorzitter Ik blijf nog wel voor een jaar de website van de
van de NMV. Maar hierover straks meer. Hoe was NMV onderhouden. En als iemand zich geroepen
het zeilseizoen? voelt om zich met de website te bemoeien (mag ook
iemand zijn met redactionele inslag) neem vooral
Het voorjaar begon prima. Maar net als vorig jaar contact op.
was de zomer vaak nat, de wind variabel en de
temperatuur niet aangenaam warm (te koud). Ik overweeg de functie van Rayonhoofd Hollandse
De tocht naar Engeland werd ook dit jaar weer Plassen op mij te nemen. Waarom?
verstoord door mist en slechte voorspellingen. Maar Ik heb gemerkt dat het als bestuur erg moeilijk is om
het rondje Noord Holland buitenom over de Wadden evenementen in het land te plannen als je vanuit de
was zeker de moeite waard. regio’s geen input krijgt. En dan bedoel ik niet alleen
Tijdens het Edam evenement hebben we ook alle wedstrijden.
weertypen gehad (incl. de vertrouwde regen). Maar Voor een lokaal bekende is het niet veel werk om
er was wind en niet zo weinig ook. De vrijdag was bij evenementen aan te haken. Je bent vaak erg
een lekker windje (een beetje nat) en de zaterdag welkom en de contacten komen vanzelf. Misschien
was het weer overdag prima (behalve ’s avonds volgen meer mensen mijn voorbeeld want het maakt
weer regen maar daar hadden we geen last van). De het allemaal een stuk makkelijker en leuker.
zondag werd er wegens teveel wind niet gevaren.
Maar we moesten naar huis dus met een rif en de Rest mij jullie goede feestdagen te wensen met
HA-fok naar huis gevaren. De boot hield zich prima goede voornemens voor het nieuwe jaar.
en lag lekker op haar roer (zie foto pag.19). Nieuw jaar met nieuwe kansen.
En op zo’n dag dat een normaal mens niet naar buiten
zou gaan, lag bij Het Paard een grote politieboot voor Marc Fluttert
anker. Even verder gekeken en ja hoor, daar lag ook Voorzitter NMV
De Groene Draak met de hele familie buiten op dek.
Dus de juiste koers (met gepaste afstand) tussen de
twee boten doorgevaren en als goed stuurman even
de hand opgestoken (nee, geen foto’s gemaakt).
Kreeg die zondag opeens een koninklijk tintje.
En de andere evenementen? Misschien iets minder
koninklijk maar bij een lekker windje was het
Westeinder evenement een succes en soms een
beetje nat (zeker de terugweg).
De Nakaag was droog maar weer windstil waarbij
op de zondag met moeite één wedstrijdje uitgeperst
kon worden. Kortom, wat mij betreft geen geweldig
zeiljaar. Hopelijk wordt het in 2009 iets warmer en
iets meer stabiele wind.
En hoe zit het nu met het voorzitterschap. Bij aanvang
had ik twee jaar toegezegd als bestuurslid en voor
de taak als voorzitter. Vanwege de continuïteit van
het bestuur heb ik er nog een jaar aan vastgeplakt.
Maar na een termijn van 3 jaar (voorzitter en
webmaster) is aan iemand anders in de vereniging
om het stokje over te nemen. Waarom? Omdat ik
geloof dat bestuursfuncties moeten rouleren en een
bestuur regelmatig nieuw bloed moet krijgen voor
frisse ideeën. Er is niets mis met de sfeer in het
bestuur, zeker niet (altijd erg gezellig) maar als je
wacht tot iemand zich aanbied kun je wachten tot …
Dus heb ik deze beslissing in 2008 aangekondigd
2 MarieTeam – najaar 2008

Boot en Vereniging
Geen vereniging zonder
bestuursleden
Dringend gezocht: nieuwe bestuursleden!
De voorzitter treedt af. Het dagelijks bestuur
(voorzitter, secretaris en penningmeester) zou
hiermee gereduceerd worden tot twee en is hiermee
incompleet. Om alle dagelijkse bestuurstaken op de
schouders van twee personen te laten rusten, is niet
acceptabel. Het is aan de leden van de vereniging
om hierin verandering te brengen, een collectieve
verantwoordelijkheid. Daarnaast is er al langer
geen apart bestuurslid evenementen.
De sfeer binnen het bestuur is informeel en goed Ook als je geen affiniteit hebt met besturen maar wel
en dat willen we graag zo houden. Het is immers met websites, ICT-techniek of redactiewerk, ben je
vrije tijd die mensen investeren en het moet wel van harte welkom. De commissie (boot)techniek en
leuk blijven. commissie website hebben ook nog behoefte aan
Er zijn dus twee vacatures: actieve leden.
• Voorzitter / bestuurslid PR Voor vrijblijvende informatie kun je altijd contact
• bestuurslid evenementen opnemen met Marc Fluttert (voorzitter/webmaster),
Ludo Knegtel (secretaris) of één van de andere
bestuursleden (zie website). Hoe je de taak inricht
en hoeveel tijd je eraan besteedt, beslis je zelf in
overleg met de overige bestuursleden. Het blijft
tenslotte vrijwilligerswerk.
Schroom niet en meld je aan.
Geen vereniging zonder bestuur!
Aankondiging: ALV NMV 2009
De algemene ledenvergadering van de
Nederlandse Marieholmvereniging zal dit jaar
worden gehouden op zaterdag 7 maart 2009.
Heb je tijd om vier à vijf keer per jaar een avondje
de bestuurlijke zaken te bespreken? Heb je iets met Maar dit keer niet in Oud Loosdrecht.
het laten draaien van een vereniging en contacten Het wordt eens tijd voor een andere locatie
onderhouden. Of vind je het leuk om evenementen maar wel met Nautisch uitzicht.
te organiseren (of te laten organiseren waarbij de De keuze is dit keer gevallen op de
Marieholms kunnen aanhaken bij evenementen)? accommodatie van WV de Braassemermeer
Laat het in beide gevallen weten. in Roelofsarendsveen (afslag A4).
Adres: www.braassemermeer.nl
www.marieholmvereniging.nl Noorderhem 2, 2371EC Roelofarendsveen
Password voor het exclusieve ledendeel van
De vergadering zal plaatsvinden in de
de NMV website:
middag met als afsluiting drankje en een
Gebruikersnaam: NMVlid, password: 4members
(Let op: hoofd- en kleine letters exact overnemen) gezamenlijke maaltijd.
Reserveer de datum alvast in je agenda.
Password voor het exclusieve ledendeel van de Nadere mededelingen volgen via de digitale
Zweedse IF website: www.IFboat.com nieuwsbrief.
kies: medlem; password: vantSkruv
(check de NMV website voor evt. wijzigingen)
MarieTeam – najaar 2008 3

Bestuursmededelingen NMV Introductie: Mariegold
Het bestuur bestaat in 2008 uit 4 bestuursleden. In het begin van 2008 heb ik een Marieholm 26
Ferdinand Postma heeft het bestuur versterkt als gekocht die gebouwd is in 1975. De naam van de
technische man. Een welkome aanvulling. Eigenlijk eerste eigenaar staat nog op een plaatje in de kuip.
zou een 5e bestuurslid zeer wenselijk zijn. De naam van het schip wordt Mariegold. Het is een
gele romp en de Marie afkomst laat zich raden.
Dit jaar heeft het bestuur vier keer vergaderd. Eén
vergadering is gehouden samen met de redactie Ik heb tot nu toe 20 jaar gevaren met een LM 27
van de MarieTeam. Er zijn plannen gemaakt over dus ik ben eigenlijk over gestapt van een Deense
het verschijnen van de MarieTeam en de digitale “Comfort Container” naar een Zweedse “Slanke
nieuwsbrief. Besloten is om de MarieTeam 1x per Zeekruiser”
jaar te laten verschijnen en de digitale nieuwsbrief
regelmatig te laten uitkomen. Na een periode van zeezeilen is voor mij de tijd
gekomen om op de nederlandse binnenwateren te
Tijdens het Edam evenement wint voor de eerste gaan varen waarbij ik vooral de Zeeuwse wateren
keer een M26. Het is Hans Verdel met zijn bemanning betrek, mijn vorige ligplaats was in Wemeldinge
(Len en Arend Verdel) in de Asjemenou. aan de Oosterschelde, een fantastisch zeilgebied
overigens.
De eerste kennismaking met de Nederlandse
Marieholm Vereniging gaat uitstekend, ik heb mail
wisseling met Ferdinand Postma die voor mijn
een onuitputtelijke bron van informatie blijkt te
zijn. De maststrijkinrichting heb ik ook gevonden
via Ferdinand en ik ben benieuwd hoe dat gaat
aflopen deze zomer. Het schip heb ik van binnen
schoongemaakt met een middel tegen algen
dat door HG op de markt wordt gebracht. Ik ben
daar erg tevreden over het verwijderd oude vieze
plekken door wat van het middel er op te spuiten,
Op de zaterdagavond tijdens het diner wordt oud een aanrader
secretaris Paul Brandt in het zonnetje gezet.
Tijdens de ALV in maart was het afscheidscadeau Mijn nieuwe ligplaats is Heusden in Noord Brabant
nog niet beschikbaar en dit is een goede gelegenheid en dat is niet bepaald dichtbij de plassen waar de
om het cadeau alsnog te overhandigen. De evenementen plaats vinden, bovendien ben ik niet
voorzitter vermeldt dat het niet alleen gaat om een een echte wedstrijdzeiler maar ik lees met plezier
oud bestuurslid maar ook om één van de oprichters de verslagen in het clubblad MarieTeam.
van de NMV.
Daarom wordt aan Paul een half model van een IF Ik volg met belangstelling de berichten op de website
overhandigd, in de groene kleur van zijn eigen IF. en ik hoop actief lid te worden van de NMV.
Na Edam heeft het bestuur het een periode met M26 Mariegold
drie personen moeten doen wegens ziekte van Mees Dekker
één van de bestuursleden. Gelukkig is het tijdelijk
uitgevallen bestuurslid weer aan de beterende
hand. Dit maakt nog eens extra duidelijk dat een
bestuur van vier bestuursleden eigenlijk te weinig is
en de vereniging kwetsbaar maakt. Geen vereniging
zonder bestuur.
De voorzitter treedt af tijdens de ALV 2009 en er
staan twee vacatures open voor bestuursleden;
voorzitter en bestuurslid evenementen.
4 MarieTeam – najaar 2008

Overzicht nieuwe leden 2008
Thuishaven Boottype Bootnaam Thuishaven
Andre Winkler AC20 Breeze Volendam
Anne Schouten M26 Swaentje KWV Loosdrecht
Diny Wassink M26 Hotze Huizen
Floris Oly IF-E Mare Zaandijk
Frank van Rijssen M26 Argo Navis Uitdam
Gijs Boelaars M26 Apollonia Oudega
Hendrik Jan van den Berg – – –
Jan Ketting M26 Marie Brouwershaven
Jerry Mud IF-E De gammele bij Middelharnis
Jos Hiemstra IF Nagonsin Oosterzee
Kees Balkema – – –
Leen Broekhuizen IF Viktoria Brouwershaven
M. Dorgelo M26 t Kofsc’hip Muiden
Mees Dekker IF Mariegold Heusden
Peter Vos M26 Loenen a/d Vecht
Piet & Simone de Fouw – Brandt M26 Stormezand Sneek
Reinier Donker M26 Tilsammans Sneek
Rene Bader IF Jarran Andijk
Rien Mulder M33 Vajra
Rob Peters IF Idefix Colijnsplaat
Ronald van der Horst M26 Stratus Goingarijp
Ted van Loon AC20 Moby Dick Dokkumernieuwezijlen
In dierbare herinnering
Afgelopen jaar zijn twee leden van onze vereniging Thijs Zoethout was het allereerste lid van onze Ma-
overleden; Wim Harder en Thijs Zoethout. rieholmvereniging. Hier een persoonlijke herinne-
ring van Ferdinand Postma:
Herfst 1999 ontmoette ik Thijs voor het eerst. Ik
wilde me bekwamen in solo zeilen en was op zoek
naar tips. Zijn naam viel in een gesprek daarover bij
de Vereniging van Toerzeilers. Op mijn briefje kreeg
ik pas maanden later antwoord. Hij was net terug
van een reis naar Groenland en ik was welkom in
zijn huisje aan de Zoutsloot in Harlingen. Thijs ver-
telde me van zijn fascinatie voor eenzame tochten
en beschreef hoe gelukkig hij zich had gevoeld te
Wim Harder (li) was eigenaar van de M26 midden van ijs en stilte. We bezichtigden zijn Sol-
Arwen (zeilnr. 358) met thuishaven Meerzicht te vejg die hij geheel naar zijn wensen had afgetim-
Wannerperveen, bij het Zwarte Water in Overijssel. merd en ingericht, inclusief een verstelbare zitplek,
Wim was een gepassioneerd zeiler en een trouwe voor zitcomfort onder helling. als zijn boot zichzelf
bezoeker van het Marieholm evenement in Edam. een weg zocht over de golven van de Noordelijke
Hij was een van de eerste leden van de Nederlandse Noordzee. Hij was vol lof over zijn IF en had geen
Marieholmvereniging (sinds maart 2001). Wim enkel probleem met het gebrek aan stahoogte on-
Harder is overleden op 18 juni 2008. danks zijn 1,95 mtr. Wat hem wel dwars zat, was
het gebrek aan een afgescheiden nat en droog ge-
deelte. Binnen raakte bij een wat langere reis alles
doortrokken van zout en vocht. Hij droomde over
een verlengde IF die hij naar zijn wensen zou kun-
nen indelen.
MarieTeam – najaar 2008 5

Een paar jaar later ontmoette ik hem bij het spectaculair. Maar ik wilde eigenlijk al heel lang
Lemmerevenement dat hij met vele zeeverhalen een mooi handzaam bootje waar je ook eens een
opluisterde. Drie jaar geleden belandde ik solo in weekeindje op kan slapen. De zoektocht begon een
Harlingen en zocht hem opnieuw op. Zijn droom jaar of tien geleden, bijna een boot gekocht maar we
begon vorm te krijgen. Wèl een IF, maar toch een werden zwanger van Gijs dus toch even de aanschaf
aparte natte en een droge zone aan boord.Waartoe van een boot op de lange baan mede omdat mijn
hij een oude IF had aangeschaft, in tweeën had toenmalige partner geen zeilervaring had. Anderhalf
gezaagd en verlengd tot een tweemaster van een jaar later kwam Wouter dus de aanschaf van een
trotse 10,30 mtr. Hij liet me er foto’s van zien. Het boot was verder weg dan ooit. Inmiddels hebben
schip lag in een loods en raakte in de aftimmerfase. de jongens allebei twee zwemdiploma`s en is de
Hij zocht daar hulp voor, op dat moment. Vertelde, partner vertrokken. Dus niets stond een koop meer
bijna luchtig, van de ernstige hartproblemen waar hij in de weg.
al jaren mee kampte maar was vol goede moed. Ik heb wel twintig boten bekeken. Eerst naar een
Op 5 september 2008 overleed Thijs Zoethout H-boot gekeken en twee keer bijna één gekocht.
plotseling. Aan het werk in zijn verlengde IF werd Ondertussen als opstapper veel gezeild naar
een hartinfarct hem nu toch fataal. Wat de week Engeland, op het IJsselmeer, naar Belgie, North sea
daarop de proefvaart was, werd ook zijn laatste regatta, Grevelingen cup. Ik was zo aangestoken
reis. De Noordzee ontfermde zich over de zouturn door al dat opstappen dat de boot er echt moest
met zijn as. komen.
Ik was altijd al gecharmeerd van de Marieholm en
dan met name de IF met inboardmotor. Na een heel
plezierig onderhoud met de vorige eigenaar heb ik
najaar 2007 mijn Marieholm gekocht in Harderwijk.
Een IFE uit 1976 luisterend naar de naam Norrsken
(nooit omdopen, dat brengt ongeluk). Het was
natuurlijk een leuke eerste tocht om de boot van
Harderwijk naar de Braassem te varen. Ik heb de
staande mast route genomen via Haarlem.
De boot is door de vorige eigenaar al heel mooi
gemaakt. De romp is origineel en heeft geen
beschadigingen, ze glimt je tegemoet. De motor is
helemaal gereviseerd en als je de klep open doet
lijkt alles wel nieuw. Het scheepje heeft nieuwe
zeilen, een prima spinaker en een halfwinder.
Zelf ben ik vorige winter de kajuitvloer vernieuwd,
Even Voorstellen
nieuwe gordijnen, bekleding gewassen, startaccu
geplaatst, helmstok gelakt, nieuw besteklade
Graag stel ik mezelf voor als nieuw lid van de gemaakt. Ook deze winter staan er weer een paar
vereniging. Nou ja, ik ben wat laat want inmiddels klussen op het programma. En ja, ook ik ga mijn
ben ik ruim een jaar lid dus de ergste nieuwigheid zwemtrap aanpassen. Natuurlijk op geheel eigen
is er vanaf. wijze. Variant nummer 5 gaat dat waarschijnlijk
Ik ben Ruud Clarenburg, 43 en woon in Delft. worden.
Ik heb twee heel lieve jongens, Gijs (10 jaar) en
Wouter (8 jaar).
Ik zeil al vanaf mijn zesde in allerlei boten, Schakel,
Europe klasse, Valk, Laser, 470 etc.Rond mijn 14de
heb ik het zeilen tijdelijk verruild voor het surfen.
Mijn ouders kochten in 1977 een Flying Fifteen, een
Engelse boot ontworpen in 1946 met vaste kiel, 6
meter lang en een echte wedstrijd boot. Eén van
de eerste planerende kielboten. In Engeland zijn er
heel veel verkocht maar in Nederland uiteindelijk
maar een stuk of negen boten. Samen met mijn
broer heel veel wedstrijden gezeild. Ik heb de boot
nog steeds ze zeilt heerlijk en met harde wind heel
6 MarieTeam – najaar 2008

langrijkste punt, mijn vrouw kon er in staan! Dus
werden de IF en 26 met elkaar vergeleken. Ach een
26 heeft vaak een wat hogere prijs, daar viel wel
overheen te komen en ja, we vonden een inboard
motor wel prettiger. Ook de ruimere kuip beviel ons
wel.Kortom het moest een 26 worden.
Het net begon zich te sluiten, steeds meer boten
vielen af. Uiteindelijk hadden we in ons hoofd een
keuze gemaakt. Er lag een prachtige 26 in Zeeland,
we spraken af om op een zondag te komen kijken.
Nog geen belofte, maar in ons achterhoofd wisten
we het wel. We hadden inmiddels zowat alle boten
in Nederland bekeken. Nee, we waren vlak voor
“Het Moment”.
Inmiddels ben ik natuurlijk bij de kampioenschap-
Donderdag voor onze reis naar Zeeland verscheen
pen in Edam gaan kijken. Was erg leuk om daar
er ineens een nieuwe 26 op de Botenbank. Ai.. dat
met mede Marieholm zeilers te praten en te kijken
zag er goed uit, een prachtige teak betimmering,
hoe iedereen zijn bootje heeft uitgerust. Ook ben
ook van binnen keurig zo te zien. Maar die prijs,
ik als opstapper, dankzij de bemanningsbank,
weer wat hoger dan ons geplande budget. Die
opgestapt tijdens de wedstrijden op de Westeinder,
avond nog belde ik met de eigenaar. “Niet om te
was een prima evenement! Daar heb ik van Paul
kopen maar, vertel eens wat over de teak kuipbe-
Brand voorbeeld wieltjes kunnen lenen om mijn
timmering”. Ruim anderhalf uur later zaten we nog
originele overloop te reviseren. Paul bedankt, de
te keuvelen. “Nou succes met de verkoop, we zien
overloop doet het weer zeer veel beter, de wieltjes
elkaar nog wel eens”.
komen nog retour.
Die vrijdag kregen we het schip niet uit ons hoofd,
de budgettaire hobbel werd snel kleiner, toen we
Volgend jaar ga ik proberen zelf ook eens mee te
ons realiseerde wat het zou kosten om “ons” schip
doen met een wedstrijdje of anders in ieder geval
in Zeeland naar hetzelfde niveau te tillen. Zater-
weer een keer op te stappen.
dag heb ik terug gebeld met de mededeling dat ik
de Marieholm toch graag wilde zien.Dat kon wel,
Ik hoop dat de winter snel afgelopen is. De aarde
maar dan moesten we om 10 uur aanwezig zijn, er
kan mij niet snel genoeg opwarmen. Iedereen een
kwam een Duitser kijken om 11 uur. Humpf… dat
succesvol en vooral gezond 2009
was pech, had ik die donderdag maar een afspraak
gemaakt. “Goed geen probleem, om 10 uur zijn we
Ruud Clarenburg
er.”
IF Norrsken
Die zondag was het een prachtige zonnige dag,
echt een dag om een boot te verkopen. 09.45 u
De koop van de Appolonia
kwamen we aan, een uiterst vriendelijk ontvangen
voor aan de steiger. We lopen naar het schip. Toen
Dit jaar hebben we een Marieholm 26 gekocht. die naam: Appolonia, onze dochter Pleuni is naar
We wisten het al langer, als we een kajuitboot zou- haar tante (Appolonia) vernoemd, het geboorte jaar
den willen dan was het toch wel een Marieholm. van onze dochter 1983, was ook het bouwjaar van
Als we zo door Friesland voeren en we zagen weer
eens een Marieholm, keken we steeds met bewon-
dering naar de fraaie lijnen.Toen in we in de winter
2007/2008 besloten onze Randmeer te verkopen,
wisten we dus wat we moesten doen. Lijstjes op-
stellen het internet op, marktplaats, botenbank en
ander sites bekeken, prijzen , bouwjaar, onderhoud,
zeilen, inrichting en overige accessoires. Alles be-
gon inzichtelijk te worden.
In eerste instantie ging de aandacht uit naar een
IF. We hebben er heel wat bezocht en een enkele
proefvaart gemaakt. In Zeeland stonden we ineens
op een 26. Dat was net iets meer. Eigenlijk het be-
MarieTeam – najaar 2008 7

deze 26! Het kon geen toeval zijn. Het schip zag er
werkelijk PERFECT uit. Nieuwe zeilen, een rolreef
Wijziging adresgegevens
Genua met beschermhoes, genaker met “slurf”.
Regelmatig worden de redactie, secretaris
Binnen een feest voor het oog; marifoon, diepte-
en penningmeester geconfronteerd met
meter, log, zelfstuur automaat, radio/CD, koelkast,
verouderde adresgegevens. Mensen verhui­
chemisch toilet. En natuurlijk die schitterende kuip.
zen of veranderen van emailadres zonder
We waren verliefd!
de nieuwe gegevens naar onze secretaris te
sturen. Alleen met de juiste gegevens kunnen
“Laat nog even horen als de kijker is geweest”,
wij u ons clubblad MarieTeam toesturen en u
we namen afscheid.Toen we wegreden zijn we
informeren over actuele zaken.
zelfs nog even terug gegaan om te kijken of de
bezoeker wel kwam. Pech ze waren er al. Dat ging
Een verzoek om op het ledendeel van de
dus niet lukken. Die man trok natuurlijk direct zijn
Marieholm website (gebruikersnaam +
portemonnee. We moesten ons maar “tevreden”
wachtwoord op pagina 3) de adresgegevens
stellen met hetgeen een week geleden nog onze
en het emailadres te controleren. Indien deze
keus was.
niet meer kloppen de juiste gegevens sturen
We gingen we even lunchen. 13.30 uur, telefoon !
naar
“ja de kijkers waren geweest maar hadden nog niet
secretaris.nmv@marieholmverenging.nl
besloten, ze wilde nog een ander schip bekijken
en zouden wellicht woensdag beslissen”. “Als het
Namens het bestuur NMV: bedankt voor de
aan mij ligt wordt er woensdag niet besloten maar
medewerking!
vandaag” was mijn reactie. Om 16.30 uur hebben
we de Appolonia gekocht.
Nu een seizoen later, geen moment spijt gehad.
De boot gedraagt zich geweldig, goed te doen in
Friesland, maar vooral op het IJselmeer, Wadden
en Noordzee is onze 26 in haar element.
Wellicht laten we nog wat van ons horen Nieuwe leden
Ben jij ook pas lid van de NMV, maar nog niet
Gijs en Ingrid Boelaars
officieel voorgesteld in MarieTeam? Stuur
Marieholm 26 / 501
dan je stukje en foto’s naar
redactie.nmv@marieholmverenging.nl
Ook als je al langer lid bent en wat over je
boot wilt schrijven, is je bijdrage natuurlijk
welkom!
8 MarieTeam – najaar 2008

Boot en Verhaal
Met Johanna naar de Oostzee middag het dobberen opgegeven en op de motor
verder gegaan. Van Bagekop boven Lolland en
Falster langs, om vervolgens af te zakken om naar
Op 5 mei 2007 vertrok ik vanuit mijn woonplaats
Klintholm te gaan. De reis ging voorspoedig. Het
Huizen (NH) met mijn Marieholm 26 én met mijn
was niet echt zonnig zomers weer, maar wel lekker
twee katten. Ik had vijf maanden vrij en ik was van
en een lekker windje: niet te weinig en ook niet te
plan om vier en een halve maand weg te blijven.
veel. De katten waren prima.
Mijn reisdoel was de Oostzee en hoe ver, dat zou ik
onderweg wel zien.
Op 25 mei vertrok ik ’s ochtends vroeg voor de
Ik voer over het wad via Vlieland en Terschelling naar oversteek van Klintholm naar Ystad in Zweden. Het
Lauwersoog. De Noordzee was te ruw. De Duitse is zo’n 80 mijl varen en dus een erg lange dag. Het
bocht wilde ik niet alleen doen. Vanaf Lauwersoog is begon goed, met een ‘lopend’ windje uit de goede
mijn vriend Leo is meegevaren. We zeilden met zijn richting. Echter na zo’n 35 mijl viel de wind weg
tweeën in een keer naar Cuxhaven aan de monding en het werd heel mistig. Tussen Klintholm en Ystad
van de Elbe. We deden er 25 uur over. Het begon kruis je een aantal vaarwegen en die schepen varen
met een rustig windje uit het westen/noordwesten, erg hard. De wind was echt 0 geworden, ik zette
later werd het zuidwest oplopend tot 5 Bft. Het woei motor, autohelm en marifoon aan. Ik heb zo’n twee
die hele nacht lekker door. Ik moest zelf even ‘de uur schichtig om me heen zitten kijken en zo nu en
vissen voeren’ maar mijn zoutwatermatroos Leo gaf dan grote schimmen van schepen uit de mist zien
geen krimp. Ik had het eerste stuk al alleen gevaren opduiken. Maar erg dichtbij kwamen ze niet.
maar vanaf het moment dat Leo in Cuxhaven van
boord ging, voelde ik me ook echt alleen. Ik zou Leo
pas over zeven weken weer zien.
De Elbe op, naar Brunsbuttel en daar de sluis
door het Kielerkanaal in. De laatste keer dat ik er
doorheen ging was zo ruim 20 jaar geleden en toen
voer ik niet alleen. Het was weer indrukwekkend,
gelukkig was het zonder grote zeeschepen in de
sluis relaxed. Het Kielerkanaal is gewoon lang,
motor op de autopilot en lezen en dromen over de
Oostzee. Bij het uitvaren van de sluis in Holtenau
deed mijn motor helemaal niets. Schrik, maar
gelukkig had ik dit eerder meegemaakt. Het was
ook in dit geval dat de zekering los zat. Binnen een
minuut was ik de sluis uit. In Holtenau kwam ik een In Ystad lag ik vijf dagen verwaaid. Het nadeel
kameraad tegen, ook een zeiler natuurlijk. Lekker van de harde wind is dat je niet verder kunt maar
bij gekletst en de volgende dag de oversteek naar het bood wel de gelegenheid om samen met een
Bagekop (Langeland, Denemarken) gemaakt. aantal lotgenoten op de vouwfiets de stad goed te
bekijken. Het ene stel was al vijf jaar onderweg, het
Het begon met een lekker windje maar na een andere stel voor het eerst op de Oostzee. En ik met
uurtje of twee viel de wind geheel weg. Tegen de mijn twee katten. Ik repareerde ik mijn marifoon; het
bleek dat in de antennedraad onder aan de mast
een breuk zat. Solderen deed wonderen. Ik kon
weer weerberichten ontvangen! Mijn Zweeds is niet
echt goed maar het ontcijferen van de weerberichten
lukte aardig. Alleen noemen ze alle kustplaatsen
op, met de bijbehorende windvoorspelling, en de
oostkust van Zweden is uitgestrekt.
Op 30 mei waren de voorspellingen goed… Het
ging voor de wind richting Simrishamn. Het waaide
te hard voor de spi. De fok uitgeboomd en gaan,
het was geweldig. Maar er kwam een moment dat ik
van koers moest veranderen en gijpen moest… Dat
ging goed maar de spiboom zat nog op de mast….
MarieTeam – najaar 2008 9

Beste lezer, doe niet wat ik deed, ga niet in zo’n
geval op een voorde windse koers liggen en zet ook
het roer niet vast want…. De boom had ik er zo los.
Ik liep terug naar achteren…. het volgende dat ik
me herinner was dat ik het water lig en me afvroeg
of ik droomde. Gelukkig was ik aangelijnd, ik hing
naast de boot aan de life-line en werd met een vaart
van 5 à 6 knopen door het koude water gesleurd. Ik
besefte dat ik snel moest zijn, afkoelen betekende
het einde. Naar de zwemtrap, ik dankte de hemel
dat ik die had gemonteeerd. Ik kon echter niet ver
genoeg naar achteren komen. Ik zat verwikkeld in
de fokkeschoot. Weer een stuk naar voren en veel
zout water happen. Verlost van schoot en naar
achteren. De zwemtrap met mijn benen omklemt,
mezelf losgehaakt van de lijn en… ik weet niet hoe
ik het heb gedaan maar ik kwam eruit. Ik had het
gered!
Ik was misselijk en kon amper mijn adem in bedaren
krijgen, toch snel de natte boel van mijn lijf getrokken
plekken, bij welke windrichting je beschut ligt of je
en droge kleren aangedaan. Terug naar de veilige
met je neus aan de rots kan liggen of niet.
haven Ystad. Ik had barstende koppijn en alles
begon zo’n beetje zeer te doen. Ik dacht dat het een
Via Kristianopel ben ik door de Kalmarsund naar
reactie op de stress was en dat het over zou gaan.
Kalmar gegaan. Kalmar is een mooi stadje en het
De dag erna was ik toch erg beroerd. Toch maar
was mooi weer. Ik bestelde een nieuwe spiboom
naar het ziekenhuis. Daar vertrouwde men het
want de oude was bij mijn klapgijp overboord
niet omdat ik bewusteloos was geweest, er werd
geslagen. Hij is er morgen zei men, maar ja, dat
een scan gemaakt. Men vreesde voor inwendige
duurde natuurlijk vier dagen. Ik heb genoten, lekker
bloedingen door de klapgijp. Nou, gelukkig bleek
rondgewandeld een beetje gefietst en mensen
het alleen een flinke hersenschudding en ik zag
gesproken. Een aantal had al gehoord van die
bont en blauw.
vrouw die alleen onderweg was en over boord was
Twee dagen later al, ben ik met bibbers in mijn
geslagen. Ik werd een levende reclame voor life-
knieën toch weer uitgevaren, richting Hanö. Hanö is
lines.
een klein eilandje dichtbij Ystad. In het hoogseizoen
schijnt het er erg druk te zijn maar nu was er nog
Hoe meer je naar het noorden gaat hoe mooier het
stil. De havenmeester is tevens arts en hield me
werd, steeds meer eilandjes. Ook de nachten zijn
een beetje in de gaten. Ik ben er een paar dagen
er heel bijzonder. Het werd niet echt donker, af en
blijven liggen en rustig bijgekomen, je kunt er
toe een klein maantje. Helaas was die zomer het
heerlijk wandelen en er is zelfs één winkeltje.
weer niet echt stabiel. Als ik zeilde had ik er weinig
Ik had een beetje angst gekregen voor harde wind.
Ik besloot op te kruisen richting Karlskrona en als ik
het niets vond, kon ik gemakkelijk terug naar Hanö.
Het ging goed, rifje erin, rifje eruit, lekker varen en
weer vertrouwen herwinnen. Bij Ronneby vond ik
het genoeg en ben ik naar binnen gegaan. Ik had
weer heerlijk gezeild.
Ik kwam nu meer en meer in het scherengebied
en dat is echt geweldig. Je kunt buiten de eilanden
varen maar je kan er ook tussendoor en je kan altijd
de beschutting van de eilanden kan opzoeken. Op
een avond ben ik naar Karlskrona toe gevaren en
heb vervolgens twee dagen achtereen geankerd
om te wachten op beter weer. Het ankeren is er een
genot. In de handboeken staan gegevens over de
10 MarieTeam – najaar 2008

last van maar als ik voor anker lag had ik vaak een volgende dag een stuk naar het zuiden afgezakt
hekanker nodig om de boot een beetje rustig te om vervolgens de oversteek door het Kattegat te
houden. De reis ging via Bornholm naar het noorden doen. Het Zweedse weerbericht voorspelde 12 m/
naar Oskarhamn, Klintemalia en Valdemasvik. Om s. Het ging harder en harder waaien, op motor en
in Valdemarsvik te komen moet je een heel eind zeil voer ik richting Laeso, richting vaste land van
een fjord invaren. Dat is echt de moeite waard en
leverde veel mooie plaatjes.
Ik vond het heel bijzonder om Stockholm in te
varen. Het is toch een heel eind weg. Het leuke
is dat je ook echt in Stockholm kan liggen. In
Stockholm kwam Leo weer aan boord, erg gezellig
na alle dagen van alleen zijn. We zijn samen door
de archipel van Stockholm gevaren van het ene
idyllische plekje naar het andere. De week vloog
om en Leo vertok weer richting Nederland.
Denemarken. In het Kattegat veel met dubbelrif
gezeild. Veel golven maar ook veel zon. Met mijn
katten door het Kattegat en met zijn drieën weer
richting Nederland. Het leek gek want ik had nog
heel veel tijd maar… ik was toch op de terugweg.
Een terugweg die begon met motorpech en een
kapotte lenspomp. De hele tocht heb je niks en zo
heb je twee dingen. Gelukkig kon ik ze zelf repareren
maar de diesel onder in de kiel was een stinkklus.
Op mijn verjaardag lag ik verwaaid in Dyvig, midden
in het niets. Het enige restaurant dat er was, was
dicht. Toch was het een bijzondere verjaardag.
Vanuit Södertälje had ik drie dagen om in Mem Midden in de natuur, harde wind, gelukkig wel
te komen want op 18 juli zou Marian, een draadloos Internet en een heerlijke gerookte aal.
goede vriendin arriveren voor de tocht door het Ik had het goed. Zag ook twee keer tuimelaars.
Gotakanaal en over de meren naar Göteborg. Ik Tuimelaars zijn kleine dolfijnen en ze zwommen
was er op tijd maar het was wel ruig, windkracht met me mee. Ja, dan ben je rijk!
7 met uitschieters naar 8! Gelukkig had ik de
beschutting van de scheren. In Mem is weinig Als je alleen zeilt of reist, heb je veel aanspraak.
maar er was wel een aardige kroegbaas die bereid Ook nog eens extra omdat ik als vrouw alleen
was om ´s nachts naar het vliegveld te rijden om zeilde. Ook de katten waren een attractie. Heel
Marian op te halen. We maakten een erg mooie veel mensen ontmoet en eindeloos veel koffie
tocht over het Gotakanaal met veel sluizen en gedronken. Ik ben overigens al die maanden geen
afwisselend een dagje zeilen op de meren. Het enkele vrouw tegengekomen die alleen zeilde. Wel
Vänern meer is 6 keer zo groot als het IJsselmeer een keer een vrouw alleen op een motorboot. Ik
en dat hebben we geweten, golven van drie meter
recht tegen. Het was erg leuk om deze tocht met
mijn geweldige vriendin te doen. We hebben
gelachen in de sluizen, met name om het stressen
van anderen. Wij Nederlanders zijn gewend
aan sluizen, Finnen, Noren, Denen en Zweden
duidelijk niet. Het is de moeite waard om op het
Vänern meer langere tijd door te brengen, het is er
erg mooi.
Op 1 augustus heb ik Marian in Göteborg op de bus
gezet. Ik was weer alleen met mijn katten. Göteburg
is een grote stad met veel industrie. Ik vond Stockolm
leuker. Het was wennen om weer solo te zijn. De
MarieTeam – najaar 2008 11

reisde steeds in mijn uppie, alleen op het eind voer
Oversteek Engeland wordt Groot
ik op met anderen. Na het Kielerkanaal ging de
rondje Noord Holland
mast plat bij Otterndorf, het weer was slecht en met
een stel op een motorboot voer ik binnendoor via de
Duitse kanalen naar Joure. Daar ging de mast weer Zaterdag 7 juni 2008.
omhoog. De omgeving werd langzaamaan bekend Ik zou dit keer daadwerkelijk gaan meevaren met de
en zag familie en collega’s terug. Bij Stavoren ging WØRK van Henk Veerdig naar Engeland. Dus op
ik het IJsselmeer op, het leek of ik al bijna weer naar Enkhuizen om in te schepen. Het werd prachtig
thuis was. De horizon was zo vertrouwd. weer en aangekomen in Enkhuizen scheen de zon
en was de wind zuid. Geen handige windrichting dus
Op maandag 19 september 2007 zeilde ik in een na koffie op de motor naar Amsterdam. De wind nam
keer door naar huis. Je draait de thuishaven in of je af tot 0,5 bft. Voor ons gunstig dus. Opeens begint
nooit bent weggeweest en toch is alles anders. Weer de motor te pruttelen. Diesel op en dan mag je ook
terug in mijn eigen huisje. Nou, zeg maar gerust meteen het brandstoffilter vervangen. Gelukkig lag
huis. Alles leek groot om me heen na 4,5 maand op er een reserve exemplaar klaar. Even sleutelen en
mijn ‘kabouterbootje’. Ik kon me weer uitrekken als we bleven een half uur op de plek zonder anker.
ik mijn bed uitstapte, stootte met niet meer tegen Inderdaad geen wind.
de kasten en de vloer was één groot oppervlak. De Na Pampus begon de wind te draaien naar west.
katten liepen weer vrij buiten. Ik had verwacht dat Hoe is het mogelijk!! Gelukkig schijnt de zon. Deze
ze als gekken zouden gaan rennen maar ze liepen dag maar als een motorboot gedragen en geen zeil
een beetje om me heen te draaien en wilden veel laten wapperen.
knuffels. Ook zij moesten weer wennen aan het In IJmuiden aangekomen liggen daar Romke en
landleven. Samen legden we 2780 mijl af. Rita met de Alacrity (M26) en Chris en Ali met de
Tangaroa (M33). We besluiten zondag uit te varen
Het was goed op de TIS GOED. op koers 270 graden om 9:00 uur.
Johanna Peeters
Zondag: klaar voor vertrek en de wind staat west.
Na een groepsfoto in de stralende zon doen we
een poging om uit te varen maar varen bij de
havenmonding meteen de mist in. We zijn elkaar
meteen kwijt. Wel blijven de toeters van de grote
zeeschepen luid hoorbaar. We gaan terug naar de
haven en wachten af met koffie.
De tijd verstrijkt en het is geen optie meer om nog te
vertrekken naar Engeland i.v.m. aankomst. De wind
is nog steeds pal west. Er komen Engelsen binnen
die de laatste 30 mijl in de mist hebben gevaren.
Ze zijn behoorlijk op. Chris en Ali gaan op de motor
naar Enkhuizen.
Het zicht klaart op en we (Henk, ondergetekende,
Romke & Rita) maken een plan de campagne: we
besluiten ’s middags om 16:00 te vertrekken naar
12 MarieTeam – najaar 2008

Den Helder. Na Egmond draait de wind naar het gezeild en uitgewaaid. Volgend jaar nog een poging
Noorden. Het is aan de wind net bezeild. We koken maar dan niet in juni.
al zeilend en ’s avonds zeilen langs de kust is mooi.
23:00 uur komen we aan in Den Helder. Nog een Ps. De dochter van Henk is geslaagd.
biertje en een snack en slapen.
Maandag. De wind is nog steeds ongunstig en de
vooruitzichten bij eventuele terugtocht zijn niet fijn
(ongunstig). We besluiten de wadden op te gaan
richting Terschelling. Het is lekker rustig en een
lekker windje. ’s Middags valt de wind weg en we
gaan verder op de motor om niet achteruit te varen
in de stroom. Na enige tijd komt er weer wind en
als we op Slenk varen valt deze weer weg. Om half
zeven arriveren we in de haven. Opeens getoeter
en lawaai. Nederland heeft gescoord. SMS: Chris
en Ali zijn in Texel.
Dinsdag: we besluiten de vakantie in te korten. De
dochter van Henk krijgt haar examenuitslag op don- Rita en Romke Woudstra
derdag. Gezien de situatie wil hij dan gewoon thuis M26 nr 17 Alacrity
zijn.We varen naar Kornwerderzand. Het is prachtig
zeilweer. We moeten wachten bij het wantij tot het
water hoog genoeg staat. We gieren achter onze Met een ‘samengestelde’ ladder
ankers in de stroom. De Alacrity begint te krabben
de mast in?
op het anker en bijna wordt het een botsing. Het
gaat net goed. Het leermoment: iets meer afstand
Begin juli, tijdens een weekje zeilen op het IJssel-
bewaren.
meer, bleven we twee nachten over in de jachtha-
We zetten onze tocht door naar Hindelopen. Een
ven ‘De Houtrib’ van de Watersport vereniging Lely-
gezellig stadje en we koken gezamenlijk een rijst-
stad. Een mooie haven om te overnachten, de pas-
maaltijd.
santen liggen voor het clubhuis/restaurant. Om er
te komen, gewoon doorvaren tot voor dit gebouw,
daar is de ‘Passanten’ kom gesitueerd. Meestal is
er voldoende plaats en als je niet meer aan de stei-
gers kunt afmeren is het toegestaan in de “laag” te
gaan liggen. Wel even afspreken met de buurman.
De jachthaven ligt vlak bij de Batavia werf en je
kunt daar de Oost-Indiëvaarder ‘Batavia’ bekijken,
die echt indrukwekkend is en het in aanbouw zij-
nde vlaggenschip van Michiel de Ruyter, de ‘Zeven
Provinciën.
Het is geen saaie haven. Ook al zit of lig je wat de
doezelen in het zonnetje, de kans is aanwezig dat
een 40-voeter in volle (motor)vaart de kom binnen
komt spurten, deze snelheid aanhoudt, behendig
Woensdag: We vertrekken op lagerwal richting
om een meerpaal draait, in volle vaart op de stei-
Enkhuizen. Het is bezeild en we spuiten lekker
ger af en dan vol achteruitslaande het schip langs
over het water (6-7 kn). We hebben de gang er
de steiger stillegt. Keurig geparkeerd achter een af-
goed in maar het IJsselmeer blijft een rare klotsbak
gemeerde passant. Mijn zeilmaat van de week, die
vergeleken met zee.
toch al 45 jaar zeilt en vooral motorboot vaart stond,
De reis gaat voorspoedig en om 13:00 uur komen
net als ik, met open mond te kijken. Meneer kwam
we aan in Enkhuizen. De Alacrity gaat door naar
met zijn Arcona even bagage halen en wat water
Amsterdam. Vervolgens komen zij na IJmuiden en
tanken voor vertrek.
een tussenstop in Scheveningen weer behouden in
hun thuishaven Rhoon aan de Oude Maas.
De volgende ochtend vond er iets plaats, waarnaar
De tocht was korter dan verwacht maar tocht lekker
ik, toen in de gaten kreeg wat er zich ging afspelen,
MarieTeam – najaar 2008 13

eigenlijk niet wilde kijken. Dat is m’n leeftijd waar-
Vastgelopen in het Molengat
schijnlijk, je wilt geen stunts met een hoog afbreuk-
risico zien. Mijn zeilmakker overtuigde mij mijn ca- Henk de Jong -luchtfotograaf én oud IF zeiler- fo-
mera te pakken en toch te blijven kijken. tografeerde in mei 2007 deze IF in moeilijkheden in
het Molengat (op de Noorderhaaks (Razende Bol))
bij Texel. Via de Marieholmvereniging werd de on-
fortuinlijke zeiler opgespoord. Hier is zijn verhaal.
Ik ben die dag van Vlieland vertrokken om buitenom
naar Den Helder te zeilen. Ik was al een week op
pad en zeilde rond de eilanden. Ik had al eerder
dagtochten met mijn boot gezeild, dit was de eerste
vakantie. Er stond een stevige 4 Bf wind, zo’n wind
waarbij je de kaart liever niet steeds in de kuip hebt.
Was lekker aan het genieten totdat de boot vastliep;
te veel afgedreven door de ebstroom.
Ik heb eigenlijk direct de kustwacht opgeroepen,
het was duidelijk dat ik niet zelfstandig van die plaat
af zou komen. De boot lag veel te schuin. De fo-
to’s zijn ongeveer in de eerste minuten genomen,
de rolfok had ik al ingenomen, het grootzeil stond
nog op. Neerhalen had geen prioriteit en was las-
tig vanwege de winddruk. Zwemvest aangetrokken,
kajuitingang afgesloten en op de KNRM gewacht
die na een half uur, driekwartier arriveerde. Het ziet
er op de foto’s spectaculair uit maar ik heb me geen
moment in gevaar gevoeld. In eerste instantie nog
geprobeerd een lijn over te krijgen naar een mede-
watersporter met een speedboot, toen de KNRM in
Twee oudere (jonger dan ik ben) mannen waren in
zicht kwam deze actie echter gestaakt. De KNRM
de weer met een paar ladders. Eén van de ladders
had moeite om de lijn over te brengen, met hun
was uitschuifbaar, en de tweede werd er met een
boot konden ze niet dichtbij komen. Wadend bleek
touw aan vastgebonden. Hierna werd gepoogd de
de stroom te sterk om de sleeplijn mee te trekken,
ladder omhoog te duwen en tegen de mast aan te
met een mob boot (man over boord-boot, snelle
zetten. Deze mast was weliswaar korter dan die van
rubberboot) werd tenslotte de lijn overgebracht. De
de FFulmarus, maar mat toch zeker 10 – 11 meter.
lijn vastgemaakt aan de mastvoet en via de bolder
De poging om de ladder los omhoog te krijgen en
over de boeg naar voren geleid, daarna was het
tegen de mast te plaatsen mislukte (vanwege de
snel gefikst. Ik werd naar Den Helder gesleept en
smalle steiger). De juiste oplossing werd toch snel
aan de kade werd nazorg verleend.
gevonden, met de fokkeval werd de mast omhoog
Anders dan de ANWB vraagt de KNRM pas na af-
gehesen en tegen de bovenkant van de mast ge-
loop of je (vrijwillig) lid wilt worden. Ze hebben me
trokken en de onderkant op het dek van het jacht.
fantastisch geholpen en eigenlijk moet elke zeiler
En nu komt het.
gewoon deze organisatie steunen.
Niet één van de mannen ging omhoog om zijn le-
ven te wagen voor iets wat ons nog niet duidelijk
Ik heb m’n vakantie voortgezet en ben nog op en
was, maar er verscheen een vrouw op het toneel.
neer naar IJmuiden geweest vanuit Den Helder. ’s
Tot onze grote verbazing klom de vrouw zo snel als
Winters op de kant bleek dat de Armare 0,0 schade
een aapje omhoog tot op de top van de ladder alsof
van het incident heeft opgelopen. Fijne boot die IF.
ze dit dagelijks deed! Nu bleek de reden van het
Afgelopen zomer voer ik met de Armare naar Hel-
bezoek daarboven: het euvel boven in de mast was
goland.
zo’n kleine buisvormige radarreflector (die volgens
tests zo ongeveer niets reflecteert) die, om welke
Arjan Pouw, IF Armare H152
reden dan ook, verwijderd moest worden. En dit
lukte. Waarna de dame in een zelfde tempo naar
beneden zoefde. Pffffff.
Igle Berghuis, FFulmarus
14 MarieTeam – najaar 2008

Naschrift van de redactie: De Amare was bij de volgende vloed ook waar-
Arjan Pouw krijgt afdrukken van de foto’s en bij schijnlijk zelfstandig weer vlot gekomen. Vergeet
deze bedanken we verenigingslid David Bazen niet bij onverhoeds droogvallen de afsluiters van
die de boot van zijn steigergenoot herkende. kuip en evt. gootsteen te sluiten (zie ook het artikel
over droogvallen, Marieteam najaar 2004).
MarieTeam – najaar 2008 15

Boot en Techniek
Vanaf 2008 is het gebruik van dit zeil in wedstrijden
Nieuwe fok voor de IF
toegestaan door het SSF (Zweedse zeilersverbond).
Onderstaand artikel werd voor de NMV door
Het verbond heeft erin toegestemd dat wij het twee
Ferdinand Postma vertaald uit Medvind nr 2-2008
seizoenen gebruiken om te evalueren. Bij gebruik
wordt het zeil ingemeten en een aantekening
De afgelopen jaren is er verschillende keren
gemaakt op de meetbrief. Zo´n aantekening wordt
gediscussieerd over de fok van onze geliefde
kosteloos uitgevoerd door de IF-organisatie.
IF. Naar aanleiding van het ontwerp van een
De klasseregels voor de nieuwe fok worden
zelfkerende fok (een geleide fok, zie ook de
gepubliceerd op de site.
MarieTeam van voorjaar 2006) werd hier weer over
Behalve de toegenomen lengte en breedtematen
gesproken tijdens de IFRA (IF Racing Association)
worden 600 mm lange zeillaten toegelaten. Voor
vergadering in voorjaar 2007. Men stelde vast dat
het overige zijn de regels hetzelfde gebleven.
zo’n zelfkerende fok ondanks alles te klein was om
In de tabel hieronder zie je een vergelijking tussen
in wedstrijden te kunnen concurreren, zelfs onder
de oorspronkelijke en de nieuwe fok en de genua.
de LYS handicapregel. Bovendien zou de vereiste
Een deel van de waarden zijn geen voorschrift,
schootrail voor de mast het vlot gebruik van de
maar berekend.
spinnaker belemmeren.
Merk op dat de toegestane lengte van de latten
Men werd het er wel over eens om iets te willen
van de bestaande fok te kort is om het achterlijk te
doen om het zeilen met een makkelijker te hanteren
kunnen uitbouwen. Daarom worden ook de maten
voorzeil te bevorderen. Dat zeil zou zo groot mo-
weergegeven van een bestaande fok waarvan het
gelijk kunnen zijn mits de schoten nog te schoten
achterlijk niet is uitgebouwd. Dat wil zeggen, van
binnen de verstaging. Het doel was een zeil te ont-
een fok zoals die vervaardigd kan worden binnen
werpen met een uitgebouwd achterlijk en een LP
de bestaande specificaties.
maat van ongeveer 102% tot 110 % van de voordrie­
hoeksbasis (de J maat) om zo tot het maximale zeil- Bestaande Bestaande Nieuwe Ge-
oppervlak voor een kruisfok te komen. fok fok zonder fok nua
uitgebouwd
De specificaties voor een dergelijk zeil hebben
achterlijk
nu vorm gekregen. De lengte van het voorlijk is
Voorlijklengte 7,80 7,80 8,00 7,80
toegenomen, maar tot niet meer dan 8 meter, zodat
Achterlijklengte 7,15 7,15 7,65 vrij
het ook nog kan worden gehesen op een boot
Onderlijklengte 2,82 2,82 2,95 3,90
waarvan de mast niet of nauwelijks achterover staat.
Halve breedte 1,55 1,34 1,60 1,81
De achterlijkronding en de breedtemaat zijn er op Uitbouw bij 0,20 0 0,17 0
toegesneden dat het zeil binnen de verstaging kan middelste lat
worden geschoot, zonder de stand van de zalingen 3/4-breedte 0,80 0,70 0,90 0,90
Uitbouw bij 0,10 0 0,16 0
en de onderwantputtingen te hoeven aanpassen.
bovenste lat
De lengte van de zeillatten is verdubbeld vanwege Max. 0,35 0,35 0,62 latten
de ronding in het achterlijk. latzaklengte niet
toege-
Het resultaat is een zeil met een toename van het
laten
zeiloppervlak met circa 2,5 m2 ten opzichte van de Nominale 11,6 10,2 12,4 14,2
oorspronkelijke kruisfok. oppervlakte
LP 2.62 2.62 2.82 3,63
LP als % van J 1.02 1,02 1,10 1,42
Voor het seizoen 2007 heb ik mijn zeilmaker
gevraagd een dergelijk zeil te vervaardigen. Ik maak
vaak toertochten met een ongeoefende bemanning
Om de fok goed te kunnen gebruiken moet de
die bovendien niet al te gespierd is. Dan is het prettig
aanwezige fokkeschootrail een behoorlijk stuk naar
om in het kruisrak een zeil te hebben dat minder
voren. De originele plaats voldoet slechts bij een fok
kracht vergt van de fokkemaat . Bovendien komt
met een hoge halshoek en een flink opgesneden
het zeil bij het strijken niet verder dan het voordek.
onderlijk. Als je bijvoorbeeld een fok hebt waarvan
Op vakantie nam ik alleen dit voorzeil mee, naast
je een stukje van de lengte van het voorlijk hebt
de oude kruisfok als reservezeil.
opgeofferd om het schootpunt wat meer omlaag te
Het nieuwe zeil deed het geweldig. Het was nog
brengen, zit de aanwezige schootrail al te ver naar
toereikend bij 3-4 m/sec.(2 tot 3 Bf) en voelde niet
achteren.
te groot bij 13 m/sec. (een dikke windkracht 6).
Ik miste mijn genua dus in het geheel niet. Want bij
minder dan 3 m/sec. zit er vaak niks anders op dan
de motor te starten om het etappedoel te halen.
16 MarieTeam – najaar 2008

De Klasseregels voor de nieuwe fok,
zoals ze op de Zweedse IF-site staan:
G.7 voorzeil kruisfok – nieuwe fok
Om de fok te mogen gebruiken in wedstrijden
moet die zijn ingemeten. Bovendien moet er
een aantekening zijn op de meetbrief dat de
eigenaar deze fok mag gebruiken. Omdat het
gaat om een evaluatie, geldt gebruik in wed-
strijden uitsluitend voor leden van het Zweedse
IF verbond. Het aanpassen van de meetbrief
geschiedt vrij van kosten op verzoek van de ei-
genaar. De beoordelingsperiode sluit op 31-12-
2009. Daarna zal het verbond zijn standpunt
Bovenstaande foto toont een geschikte plaatsing van de
bepalen ten aanzien van een (permanente)
rail. Je kunt linksonder nog flauw de oude gaten zien.
verandering van de klasse-regels
Ik heb ook geprobeerd de prestaties te berekenen.
G.7.1 constructie van het zeil Hiervoor heb ik een berekeningsprogramma
– De constructie zal bestaan uit zacht doek, single gebruikt van de Dansk Sejlunion (www.sejlsport.dk/
ply doek sw16370.asp). Volgens dit programma zal een boot
– De body van het zeil mag alleen bestaan uit ge- met de nieuwe fok circa 2% beter presteren dan
weven doek van éénzelfde doekgewicht. De ga- met de traditionele zonder uitgebouwd achterlijk.
rens van het doek moeten van polyester zijn. Zodat het nu feitelijk voor het eerst zo is dat met
– Het zeil mag drie lattenzakken hebben in het de nieuwe fok de LYS-getal-compensatie blijkt te
achterlijk. De latzakken moeten het zeil in 4 ge- kloppen. Dat men constructiematig het achterlijk
lijke delen verdelen. bij de originele fok niet kan uitbouwen vanwege de
– Het volgende is toegelaten: naden, lijm, tape, korte latten, beïnvloedt de verwachte prestaties met
lijkentouw, lijkendraad, kousen in de hoeken, een heel procent.
Cunninghamhole/-talie, haken of band met
drukknopen, elastische band voor latzakken, Een praktisch probleem dat zich voordoet met
latzakversterking, eindbeslag voor latzakken, langere latten is, dat het zeil wat moeilijker te hanteren
reguleerlijn met voorziening om deze te juste- wordt. Een harder doek draagt het uitgebouwde
ren, vensters, zeilmakersmerk, profielstrepen, achterlijk beter en verdient de voorkeur, om zoveel
royaltybewijs, garantiesticker, zeilbutton, tellta- mogelijk uit het zeil te halen en de houdbaarheid te
les en certifiëringsmerk. vergroten. Maar een dergelijk zeil moet je oprollen
en dan zit je met een rol van 3 meter lengte.
G.7.2 Afmetingen Als je een doek kiest dat gevouwen mag worden
minimum maximum
kan je de lengte beperken tot die van de zeillatten
Voorlijklengte 8000 mm
en wordt het een pakket van nauwelijks een meter
Achterlijklengte 7650 mm
lengte. Dat laat zich nog eenvoudig verstouwen.
Onderlijklengte 2950 mm
Onderlijkmediaan vrij
Marek Janiek
Breedte op halve hoogte 1600 mm
IF SWE 829
Breedte op driekwart hoogte. 900 mm
Bovenste breedte 900 mm
bij bovenste lattenzak NB op Youtube vind je een filmpje van Mareks
Breedte tophoek 50 mm
boot mèt nieuwe fok:
Doekgewicht zeilbody 240 gr/m2
http://nl.youtube.com/watch?v=pL-XGLHE9Es
Primaire versterkingen vrij
Secundaire versterkingen vrij
Zoombreedte vrij
Naadbreedte vrij
Aantal vensters 2 st
Venstergrootte per venster 0,65 m2
Afstand venster tot lijk 150 mm
Latzaklengte: inwendig 620 mm
Latzakbreedte: inwendig 70 mm
MarieTeam – najaar 2008 17

door, rechtstreeks de kajuit in. Het is een redelijk
De nieuwe zeilen van Jacques
strak gesneden grootzeil waarmee het goed hoog
Kalisvaart
aan de wind varen is. Het zeil zit met kleine leuvers
aan de mast en heeft alleen het eerste (standaard)
Aanleiding
rif. Wanneer het IJsselmeer zich weer eens van
Mijn oude zeilen waren uit vorm, kon de zeilen niet
zijn knobbelige kant laat zien, regel ik met het
strak meer trimmen. Achterlijken en onderlijken te
losse onderlijk makkelijk meer bolling in het zeil en
ver uitgerekt, of het onderlijk stond te strak waarbij
dus wat meer stuwkracht om het van de golven te
het achterlijk te ver open kwam of omgekeerd het
winnen.
achterlijk te strak en onvoldoende spanning op het
onderlijk. In het laatste geval zit je met een te sterk
En bevalt het..
scheppend zeil; een teveel achterwaartse bolling
Het bevalt heel goed en ben zeer tevreden over de
en loefgierigheid. De tell-tails waren niet meer
vormvastheid en de service. Hood is wel wat duurder
horizontaal te krijgen op een voorgenomen koers.
dan vele andere zeilen. Maar de winterkorting van
10% en een rekenfoutje in mijn voordeel dat mocht
Oriëntatie
blijven staan op de factuur, maakten deze zeiltjes
In mijn zeilverleden besteedde ik altijd veel
betaalbaar voor een gepensioneerde ambtenaar.
aandacht aan de zeilen en las ik allerlei artikelen
hierover in veel watersporttijdschriften, o. m. in
Jacques Kalisvaart
Waterkampioen en Zeilen. In de Waterkampioen
stond destijds (2003) een test van rolreefgenua’s,
met twee uitblinkers. Ik had al goede ervaringen
met De Vries uit Grouw, maar ook Kees van Vliet
uit Middelharnis kwam goed uit de bus en mijn Nieuwe zeilen op de Mission IF
interesse was gewekt. Ik vroeg bij beiden offerte Possible
aan. De Vries was erg billijk in zijn prijsopgave,
Waarom nieuwe zeilen?
maar Kees van Vliet leverde Hood zeilen. Daarin
Nieuwe zeilen aanschaffen betekent eigenlijk dat je
was ik geïnteresseerd, omdat ze beter vormvast
in een nieuwe boot gaat varen. Voor mij is dat net
(zouden) zijn. Het klikte tussen Van Vliet en mij en
iets belangrijker dan een mooie romp of mooi ge-
hij was geïnteresseerd om zijn eerste zeilen voor
lakt houtwerk. Belangrijkste overweging is optimaal
een IF te maken.
mee kunnen doen in zeilwedstrijden en meer ple-
zier te halen uit het varen. De set zeilen aanwezig
Genua en grootzeil
bij de aanschaf van de boot (2002) stamt uit 1986.
Eerst kocht ik een rolreefgenua. Het is een bi-radiaal
Grootzeil niet meer vlak te trimmen bij harde wind
gesneden zeil, zeer dicht weefsel van extreem dunne
(waardoor alleen maar helling), Genua bij het ach-
Hood garens en met weinig ‘pap’. Ik was daar zo
terlijk ver uitgerekt (achterlijktrimmer aan, vervorm-
enthousiast over dat ik ook een grootzeil bestelde.
de het profiel). Ook de spinaker werd dun, is oud en
Van Vliet haalde het zeilplan van de Marieholm IF uit
voldeed niet meer aan mijn wensen. De keuze was
de lade en vroeg mij een aanvulling op dit zeilplan
boot verkopen of investeren. Ik heb voor het laatste
te geven. Hij wilde precies de locatie van de rails
gekozen.
en de verstelmogelijkheden voor de lei-blokken van
genua en fok weten. Ik heb toen ook nog, omdat ik
Oriëntatie
tamelijk grote blokken voer die wat hoger op de rails
Via internet veel gezocht en prijzen opgevraagd bij
staan, de raakpunten tussen schoten en de blokken
De Vries Sails, Gaastra Sails en North Sails. De
op de twee verschillende rails aangegeven.
Losse broek
Het gesprek over de constructie van het zeil en over
mijn normale gebruiksomstandigheden maakte al
snel duidelijk dat hier een gepassioneerde zeilmaker
aan het woord was, die bovendien furore maak (te)
in het racecircuit.
Vanuit die ervaring suggereerde Van Vliet om
een grootzeil met een losse broek te laten maken
(geen leuvers of lijkentouw in de giek). Voordelen
hiervan: makkelijk verstelbaar onderlijk èn voor
mij als solozeiler makkelijk binnenhalen van de
halfwinder tussen giek en onderlijk van grootzeil
18 MarieTeam – najaar 2008

prijs van North Sails was gunstig t.o.v. de andere
Nieuwe genua op de Skidbladnir
aanbieders. Bij North Sails koop je one design, alle
wedstrijdzeilers varen zo met dezelfde zeilen en
We wilden na 5 jaar irritatie en frustratie een nieuwe
afmetingen volgens de klassevoorschiften. Ik kan
genua hebben. De oude genua had een vreemde
het iedereen, die wedstrijden wil varen, aanraden
bolling bovenin waardoor we niet hoog aan de wind
dit voorbeeld te volgen.
konden varen. Waarschijnlijk heeft de vorige eige-
naar zijn oude uitgezeilde Genua naar de zeilma-
Prijzen
ker gebracht en daarvan een nieuwe laten maken.
Nieuwe zeilen kun je het beste bestellen in het
Krijg je een nieuw uitgezeild zeil. Deze fout zouden
najaar. Elke leverancier geeft je tenminste 10%
wij niet maken maar wat is een goede Genua voor
korting en in het voorjaar start je met je ‘nieuwe
een Marieholm? Wij wilden niet een experiment zijn
boot’.
van een zeilmaker dus de optie om de goedkoop-
ste zeilmaker zoeken en hem vragen een Genua te
De ervaring
maken met alle risico’s van dien was voor ons geen
De eerste keer varen had ik de neiging de boel te
optie. Een nieuwe Genua achteraf toch niet goed
strak te willen stellen (voortkomend uit de ervaring
blijkt te zijn is volgens ons zonde geld.
met oude zeilen?). De boot liep toen nog niet. Kort
daarna eerst de onderkant schoon gemaakt en in
Een andere optie is voor het ‘proven’ concept te
de zelfslijpende antifauling gezet. Daarna zeilen
gaan. Dus een Genua te kopen bij een zeilmaker
zover als mogelijk bol en open zetten en het ging
die hier ervaring in heeft (en waar de buitenlandse
fantastisch. De boot krijgt meer hoogte en power.
wedstrijdklassen van de Marieholm IF ook mee
De eerste paar keer varen maakt de nieuwe genua
varen). Deze laatste optie is misschien duurder maar
oorverdovende herrie bij overstag gaan, maar dat
je bent verzekerd van een uitontwikkeld zeil met
gaat daarna snel weg. Opbergen van zeilen kost
goede snit en met alle technische ontwikkelingen.
wat meer tijd, je moet ze namelijk oprollen. Belang-
Bij ons weten kwamen er twee merken in aan-
rijke tip, zeil nieuwe zeilen in, begin met een rustige
merking: North Sails en Elvström Sobstad. North
belasting om onnodige rek door harde wind te voor-
Sails was iets duurder (maakte niet veel uit) en de
komen.
Elvström maakt de zeilen voor de Deense wed-
strijdklasse. Ludo Knegtel had ook een nieuwe Ge-
Hanz Zwart
nua van Elvström gekocht en was erg tevreden (telt
Marieholm IF, Mission IF Possible NED 117
zeker mee).
Skidbladnir op terugweg van NMK Edam
MarieTeam – najaar 2008 19

Op de site van Elvström kun je het “IF” logo vinden belangrijkste is dat een zeil past bij uw gebruik van
en de standaard zeilen voor de Deense klasse. de boot. Iedere boot is een investering. Of je nu
Deze hebben wij besteld. ergens goedkoop kunt liggen of jaarlijks een forse
som neertelt voor een ligplaats, uiteindelijk is zeilen
Elvström heeft sinds 2007 de zeilmaker Abos/KPE een hobby die aan het budget knaagt. Ik noem
zeilmakerij in Oud Beijerland als importeur en wij dit omdat ik denk dat deze investering zich moet
waren de eerste die daar een Genua van Elvström terugverdienen aan zeilplezier en daar gaat het
bestelden. We zijn erg tevreden over het deze mij om. Die dagen dat u intens geniet van uw boot,
Genua en zijn tot de conclusie gekomen dat we het ongewild toch stiekem de competitie aangaat met
eigenlijk al veel eerder hadden moeten doen. http:// die boot voor u en in de clubraces veel voldoening
www.aboszeilmakerij.nl/ (Elvström, products, one vindt.
design, IF-logo, PDF- file van de standaard zeilen) Wat een groot verschil uitmaakt is of u uw energie
aan boord moet besteden om de boot hanteerbaar
Marc Fluttert te houden met toenemende wind of vlagen of dat u
en de boot zich uitgedaagd voelen! Dit heeft alles te
maken met de vorm in het zeil.
Een goede zeilmaker houdt rekening met het type
Er is niets mis met Dacron boot dat onder de zeilen ligt. Het gewicht van uw
boot, uw kielgewicht, waterlengte en breedte van
de boot zijn hierbij hulpmiddelen om te bepalen
“Vraagje, zou je een artikel voor ons kunnen schrijven
hoeveel druk en stuwing een zeil mag hebben.
naar aanleiding van je presentatie van afgelopen
Hierbij is de bepaling van het profiel van uw zeil
voorjaar op de algemene-leden-jaarvergadering?”-
geen exacte wetenschap maar komt tot stand op
Hoe kan je dat weigeren als de MarieTeam redactie
basis van ervaring, computer ontwerp en input over
dat aan je vraagt.In mijn dagelijks werk ben ik, voor
bootgegevens zoals ik net noemde.
die mij nog niet kennen, zeilmaker.
Met name zijn die bootgegevens een beetje
de peper en het zout die het computer ontwerp
Met plezier benoem ik nog even de een aantal zaken
transformeren naar een zeil dat op de specifieke
die voor u van belang kunnen zijn als u nadenkt
boot is afgestemd.
over nieuwe zeilen.
Natuurlijk, altijd lastig voor u te bepalen welke
zeilmaker dat in de vingers heeft. Ga er maar van uit
De kwaliteit van zeilen wordt niet rechtstreeks
dat we in Nederland over het algemeen uitstekende
gestuurd door het begrip duur of goedkoop, het
zeilmakerijen hebben waarbij het overigens het niet
echt relevant is of zij als dan niet hun productie in
het buitenland hebben.
Het maakt wel een verschil met een zeilmaker die
enkel van uw boot de hoofdmaten kent en geen
invloed uitoefent op het ontwerp, daar ligt niet de
meerwaarde van uw geld!
In mijn inleiding schreef ik al dat goedkoop of duur
niet echt het criterium dient te zijn van uw beslissing,
ik wil daar wel aan toevoegen dat “goedkoop”zeker
geen criterium mag zijn. Hoe verleidelijk misschien
een prijs kan zijn, de hoogte van het bedrag moet
ergens vandaan komen en bij een goedkoop zeil
mag u er van uit gaan dat hier door de zeilmaker
niet extra nagedacht wordt over kwaliteit van doek,
vorm en gedetailleerde kwaliteit. Dat maakt het zeil
alsnog duur omdat het waarschijnlijk snel vervormd
en zeker niet de prestaties levert die u had mogen
verwachten.
Oh, ja, over geld gesproken; Dacron is en blijft voor
uw schepen een uitstekend materiaal om mee te
varen. High Grade doeksoorten als carbon en
Vectran materialen kunnen natuurlijk ook, ik denk
echter dat deze alleen op uw verlanglijstje zullen
staan als u fanatiek wedstrijden vaart.
20 MarieTeam – najaar 2008

Het nadenken over duurdere doeksoorten loont nog goede dienst, de zon bleekt deze vlekken deels
zich als u uzelf kent als een actief zeiltrimmer en uit.
het strategisch spelletje goed speelt in wedstrijden.
Houd de mast omhoog en mogelijk tot ziens,
Waarom Dacron goed is?
Uw boot heeft bescheiden afmetingen en is Bernard van Vliet
toegeeflijk in zijn beweging, dit resulteert in SupersailStore
krachten op het materiaal die goed door het Dacron
opgevangen kunnen worden zonder al te veel
vervorming (Stretch). Nu valt er ook binnen dit Nieuwe zeilen op de Zephyrus
doeksoort keuzes te maken, in type doek en paneel
opbouw. Door bijvoorbeeld een Polypreg doek
Vorig jaar zomer kocht ik mijn IF-E bij Doornbos in
(Contender) te gebruiken in combinatie met smal
Loosdrecht, de boot was hevig verwaarloosd maar
panel lay-out kan de vormvastheid en duurzaamheid
daar was de prijs dan ook naar. Ik vind het leuk om
beïnvloed worden. Smal panel betekent dat we
te klussen en als het resultaat wordt zoals je voor
de baanbreedte van de panelen, waaruit het zeil
ogen had kan ik daar veel voldoening uit halen.
is opgebouwd, niet te groot laten worden. Omdat
er per naad de vorm in het zeil wordt gebracht
Afgelopen winter heeft de boot in een overdekte
resulteren de kleinere panelen in meer lengte naad
winterstalling gelegen zodat ik de gehele winter kon
(lees meer gedetailleerdere vormgeving).
besteden aan het geheel kaal schuren van de romp
i.v.m. de aanwezigheid van lichte osmose, daarna
We kunnen dan nog een stap verder gaan om de
heb ik de gehele romp van een nieuw verfsysteem
wat meer verticaal belaste zeilen (zoals high aspect)
voorzien.
met een Bi -radiale snit uit te voeren. De combinatie
van doek, snit en paneel opbouw leiden uiteindelijk
Op het moment van schrijven staat de boot weer op
naar een goed, snel zeil voor een redelijk budget.
de wal en heb ik de oude Volvo MD1B er uit gehaald
en ga ik er een nieuwe Volvo D1-13 in bouwen. Als ik
nog tijd over heb moet ook het interieur nog worden
opgeknapt. Het zijn aanzienlijke investeringen
maar ik denk dat het verantwoord is omdat het zo’n
heerlijk zeilschip is en de kwaliteit van de boot is het
mijns inziens meer dan waard. Als er belangstelling
is om mijn verhaal aangaande bovenstaande te
publiceren hoor ik dat wel.
Nu dan de zeilen want die waren behoorlijk uitgezeild!
Hiermee is de eerste vraag meteen beantwoord,
ik had eigenlijk niet veel keus omdat de zeilen er
gewoon niet goed meer op stonden. (Ondanks dat
zeilde ik menige boot van gelijke lengte voorbij!)
Wat algemene tips ten aanzien van het materiaal.
De lezing van Bernard van Vliet tijdens de
Spoel uw zeil in het najaar met schoon water, u mag
jaarvergadering kwam voor mij dus op het juiste
hierbij een heel klein beetje zeep aan toevoegen
moment. Ik vond het een zeer interessante lezing
maar dit moet wel een zeep met lage zuurgraad (
en ik vond dat Bernard er met passie en vakkennis
pH-waarde) zijn. U mag gerust een zachte borstel
zijn verhaal heeft gedaan.
of veger gebruiken. Wat ook goed werkt is om het
zeil een nachtje, nat, over te laten liggen en dan
Afgelopen zomer heb ik bij enkele zeilmakers
met bijvoorbeeld een tuinslang af te spuiten.
prijsaanvraag gedaan voor een set (toer)zeilen
Na het drogen op een vochtvrije plek opbergen.
(Grootzeil, Genua en Fok) om mij een beeld te
Voorzichtig zou ik zijn met het uitbesteden van het
kunnen vormen wat dat zou moeten kosten. Er is
wassen van uw zeilen. Henk Bezemer (blad Zeilen)
wel prijsverschil, al is dat niet heel erg groot. Wat
heeft hier ooit van gezegd dat dit gelijk staat aan
wel lastig is, om te beoordelen wat je nu precies
1x de maal de oceaan over zeilen. Hij zou gelijk
krijgt voor die prijs. Ik had natuurlijk mijn eisen zoals
kunnen hebben.
telltales in alle zeilen, een cunningham hole en een
Verweerde plekken zijn net zoals spinnen poep
rif in het grootzeil, een ruit in de genua en last but
lastig uit het materiaal te krijgen. Troost u, als u het
not least een goede kwaliteit. Het ontwerp heb ik
geluk van een mooie zoemer heeft doet het UV hier
aan de zeilmaker over gelaten.
MarieTeam – najaar 2008 21

Mijn keus is op de Supersailstore gevallen omdat ik
Een zelfbouwvaan voor de Skan
vertrouwen had in de manier waarop Bernard zich
presenteerde tijdens de lezing en hij ook al ervaring
had met het maken van zeilen voor de IF. Wat ook Vorig jaar wilde ik proberen hoe het is om alleen
mee heeft gespeeld is het feit dat ik er van uit ging op zee te varen met mijn M26 Skan. Eind augustus
dat het bestuur alleen maar iemand uit nodigt waar kwam er stabiel weer en de laatste week van
men vertrouwen in heeft. Na enkele mailtjes en augustus heb ik vrij genomen en het voornemen
telefoontjes, de prijsopgave en mijn opdracht vroeg uitgevoerd om langs de kust naar Oostende te
Bernard mij om de zeilen op te meten en foto’s te varen.
maken van de details zodat hij zich een beeld kon
vormen van mijn specifieke uitrusting. Als ik dat niet Eenmaal thuis kan ik alleen maar zeggen dat ik mijn
zag zitten kon hij ook zelf komen meten maar het grenzen gevonden heb. De elektrische automaat
was natuurlijk eenvoudiger als ik dat zelf kon, mijn kan het op zee niet aan. Op deze manier is het
boot ligt namelijk in Drimmelen en dat is een aardig niet verantwoord om alleen lange tochten op zee
eindje bij Wezep vandaan. Vandaag (ongeveer te maken. Er zal toch genavigeerd, gegeten en
zes weken na opdracht) heb ik de nieuwe zeilen gedronken moeten worden. En niet te vergeten zo
in Wezep opgehaald. Bernard had mij beloofd een nu en dan een toiletbezoek.
mooie set zeilen te bouwen en dat is hem ook Het oude plan om ooit eens een windvaanstuur-
gelukt! inrichting te maken komt opborrelen. In het verleden
heb ik verschillende malen gevaren op schepen
Toen ik aan kwam werd ik ontvangen met een kop met een windvaanstuurinrichting en dat werkte ook
koffie en lagen de zeilen al klaar voor “inspectie” en bij harde wind.
ik kreeg de nodige uitleg over de details. Het geheel
ziet er zeer degelijk uit en ik stond verbaast over de Eerst op marktplaats gaan zoeken naar een
details en de extra’s die ik niet in een set toerzeilen bouvaan. Na een paar weken komt er een be-
had verwacht. Zo zijn alle zeilen voorzien van schikbaar die ik ongezien koop. Blijkt de bouvaan
trimlijnen in de lijken en zijn de zeilen opgebouwd een grote bouvaan te zijn en benodigd is een
uit smalle panelen om zo een goede snit te kunnen kleine bouvaan. De grote bouvaan wordt dus weer
verwezenlijken. Ik stelde Bernard nog de vraag wat verkocht via marktplaats. Er komt geen kleine
nu het verschil was tussen een set toerzeilen en bouvaan te koop op marktplaats. Uiteindelijk neem
wedstrijdzeilen gezien het aantal trimmogelijkheden ik contact op met Hanco Poot die het concept van
wat in de zeilen is verwerkt. Bernard zei mij dat de bouvaan overgenomen heeft van Tjeerd Bouma
hij er veel plezier in had om er voor te zorgen dat de bedenker van de bouvaan. En beslis om zelf een
de schipper van een mooi zeilschip als de IF kon bouvaan te gaan bouwen.
beschikken over een mooie set zeilen en er ook als
toerzeiler het maximale plezier uit kon halen. Een set Begin oktober ligt er achter in de auto allerlei stukken
wedstrijdzeilen zou dezelfde mogelijkheden hebben RVS pijp, kokerprofiel en veel losse onderdelen. Een
maar van een andere doeksoort zijn gemaakt.
Na deze uitgebreide uitleg en nog een kop koffie
ben ik met mijn nieuwe aanwinst naar huis gereden.
Thuis de zeilen nog eens uitgepakt en vergeleken
met de oude zeilen. Een wereld van verschil!
De moeilijkheid is nu dat ik een hele winter moet
wachten voor ik de zeilen kan gaan proberen, maar
ik heb hoge verwachtingen en als er belangstelling
voor is wil ik in een volgende Marieteam mijn
bevindingen met plezier vertellen.
Hans van Kuilenburg
IF-E Zephyrus
Zelfbouwpakket van de bouvaan
22 MarieTeam – najaar 2008

terug of naar Engeland. België ligt om de hoek. Een
rondje om de Zeeuwse eilanden. Het zijn tochten
van maximaal een week en heel leuk om alleen te
doen.
De windvaan heb ik uitgebreid kunnen testen
op de Zeeuwse wateren. In het begin had ik wat
kleine technische problemen. De stuurlijnen van
gevlochten polyester bleken te veel rek te hebben.
Na dat die vervangen waren door spectra was ik
alleen maar verbaasd hoe nauwkeurig de boot
gestuurd wordt door een windvaan instuurrichting.
Alleen al om naar de techniek te kijken en alles
te zien bewegen en hoe snel de helmstok van
bakboord naar stuurboord gaat. Niet te vergelijken
met de elektrische stuurautomaat.
Helaas heb ik de windvaan niet op zee kunnen
uitproberen maar dat komt nog wel.
Het is wel wat meer werk om de windvaan in te
stellen en “aan” te zetten. De elektrische automaat is
praktischer om even snel het roer over te nemen.
Nieuwe spiegel van de Skan
Wouter Koelewijn.
duidelijke handleiding en wat hout. Al dit materiaal M26 Skan
zal de boot gaan sturen.De boot staat op de wal en
Info: www.hollandwindvane.com heb ik een constructie bedacht om de bouvaan te
kunnen monteren. Van hout is een mal gemaakt om
te controleren of het bedachte ook uit te voeren is.
Meer windvaan ervaringen
Half februari heb ik tijd om te starten met de bouw
van de bouvaan. Het is bijzonder leuk om het
Gedurende mijn eerste seizoen met de IF was
ding te maken. Veel zaag, boor en slijpwerk. Een
ik in de gelegenheid de IF van (de helaas recent
paar kleine dingen las ik thuis met het elektrisch
overleden) Thijs Alle Zoethout te bekijken. Net in het
lasapparaat. Al het zichtwerk wordt met Argon
trotse bezit van mijn IF, was het natuurlijk meer dan
Arc gelast door een ervaren lasser. Het kost wat
interessant eens te zien hoe de Solvejg aangepast
maar het resultaat is er naar. Hij weet precies hoe
was aan het solozeilen op zee. De Solvejg bleek
het zit met het trekken van het materiaal door de
onder meer uitgerust met een Navik windvaan.
hitte en hoe dat gecorrigeerd moet worden. Ik mag
Hoewel Thijs voor zijn nieuwe, verlengde IF een
vasthouden en aangeven waar wat moet komen.
bouvaan wilde kiezen, was hij zeer te spreken over
Op een aantal plaatsen is door mij afgeweken van
de prestaties van de Navik. In het voordeel van de
het ontwerp en dat pakt goed uit.
bouvaan sprak in zijn ogen, dat deze eenvoudig te
repareren was door iemand, die handig is met rvs,
Woensdag 19 maart boor ik de gaten in de spiegel.
een groot voordeel op de reizen die hij voor ogen
De bouvaan past. De laatste laswerkzaamheden
had.
worden uitgevoerd en het pendulumblad moet nog
Volgens Thijs was het voor iemand die graag solo
in de epoxy gezet worden. Inmiddels is de bouvaan
zeilt een zinvolle, zo niet noodzakelijke, aanschaf
volledig in elkaar gezet. Als er een dag geen
en alhoewel hij geen groot fan was van internet
winterse buien zijn de romp poetsen en dan kan de
(understatement): Hier was het ongetwijfeld
boot in het water. Dan begint het afstellen en het
wel goed voor. Zoiets moest ongetwijfeld wel
testen van de bouvaan.
tweedehands op internet te vinden zijn. Nu zeil ik
met veel plezier solo, maar mijn ambitieniveau ligt
Afgelopen paasdagen hebben mijn lieve vrouw en ik
wel wat lager.
het over de vakantieplannen zij heeft haar caravan
Een paar jaar later zeilde ik vaker naar de Wadden
weer in Zeeland staan. En ineens realiseer ik mij
en bleek ik het IJsselmeer zo’n beetje over te slaan:
dat de actieradius van Skan veel groter geworden
Liefst zeilde ik vanuit Lelystad in één keer naar de
is. Langs de kust naar Vlieland, via het IJselmeer
Afsluitdijk: Daar begon de uitdaging, daar werd het
MarieTeam – najaar 2008 23

echt interessant. Nog steeds zonder stuurautomaat nauw vaarwater de gevoeligheid van de windvaan
liep ik wel tegen mijn eigen beperkingen aan. Ik kon voor variaties in windrichting en kracht (meeloeven
prima een uur of zes geconcentreerd sturen, maar in een vlaagje) een nadeel. Het brengt te veel kleine
daarna werd ik aan het roer wel een beetje eh… koerswijzigingen met zich mee.
“ineffectief”. De boot dweilde dan al snel alle kanten
op.
Met de opmerking van Thijs Alle Zoethout in het
achterhoofd ben ik eens op marktplaats gaan neuzen
en tot mijn verrassing bleken daar twee Navik
windvanen in de aanbieding. Niet lang daarna was
ik in het bezit van een ruim tien jaar oude, volledig
nieuwe Navik, nog in z’n originele verpakking.
De vorige eigenaar had de boot, waarvoor hij ‘m
had aangeschaft (een Waarschip 660) reeds lang
geleden verkocht zonder ooit tot montage van de
windvaan te zijn gekomen.
Tussen het moment van aanschaf en eerste
gebruik lag helaas nog enige tijd. Er moest eerst
nog wat gepuzzeld en over de goede oplossing
getwijfeld worden, voordat de Navik daadwerkelijk
werd gemonteerd. Niet alleen dien je de windvaan
volgens de leverancier op exact 80 centimeter
hoogte tegen de spiegel te monteren (de spiegel
van een IF is maar 60 centimeter hoog), bij het
ontwerp van de Navik is geen rekening gehouden
met een aangehangen roer.
De oplossing van Thijs hield een volledige integratie
van hekpreekstoel en windvaan in. Dat ging mij wat Windvaan aan de spiegel van de Jingga
te ver. Na lang puzzelen heb ik de windvaan laten
voorzien van een nieuwe beugel en het geheel
bovenop in plaats van tegen de spiegel gemonteerd. Tot slot: Deze schipper heeft het moterzeilen onder
Dat blijkt prima te voldoen. windvaan nog niet onder de knie gekregen. Wat mij
Om de windvaan ook redelijk probleemloos te opviel bij gebruik van de windvaan, is de snelheid van
kunnen misbruiken als opstapje – vroeg of laat gaat corrigeren. Deze is veel hoger dan ik had verwacht.
iemand dat toch doen – heb ik het geheel nog van De windvaan kan uiteraard niet anticiperen, dus
extra steunen voorzien (niet op de foto). Hiermee een vlotte reactie bij achterop lopende golven
vormt het geheel enkele sterke driehoeken. is heel welkom. Ook de opgewekte kracht bleek
De eerste keer varen op windvaan was super. groter dan verwacht: Je kunt niet corrigeren zonder
Windkrachtje weinig en toch feilloos en geluidloos de stuurlijnen te ontkoppelen, want de windvaan
sturen, helemaal vanzelf…, ik kon er tijden naar oefent bij een doorzettende wind meer kracht uit,
kijken. Aan luxe raak je echter snel gewend en dan ik kan opbrengen. Eigenlijk is dat niet zo heel
inmiddels weet de schipper niet beter: Op open verrassend: Probeer maar eens een peddel in het
water stuurt de windvaan. water te steken onder een hoek van 45 met de
voorliggende koers. Er is niet eens zo veel snelheid
Kent de windvaan dan geen beperkingen? Jawel. nodig om dat tot een kansloze onderneming te
Als de windvaan geen wind voelt is het over. maken. Hoewel ik niet vaak op ruimer water kom
In de praktijk betekent dit, dat bij licht weer op dan IJsselmeer, voldoet de windvaan op het enkele
een voor de winds rak, als de spinaker omhoog zeetochtje tot nu toe ook prima. Zelfs voor de wind
gaat, de windvaan uitgeschakeld wordt. Als de varend in een tijzee met korte golven door een
windvaan niet voldoende stuurkracht heeft voor de krachtige wind, die tegen het tij in stond, bleef de
benodigde stuurcorrecties is het ook voorbij met de boot keurig op koers. Ik ben geen moment bevreesd
pret. Dit komt eigenlijk alleen voor bij weinig wind geweest voor een ongewilde gijp (al had ik wel een
en oude golven. Door de lage snelheid is dan te bulletalie gezet). Een prachtig gezicht was het om
weinig stuurkracht beschikbaar. Deze kracht wordt in het donker varend, de witte peddel, stevig groen
opgewekt, doordat de peddel om zijn verticale as aangelicht door het oplichtend zeewater, pijlsnel
draait en vervolgens door het langsstromende water door het zog te zien schieten. Daar ben ik wel een
zijwaarts wordt weggedrukt. Daarnaast wordt in tijdje voor over de hekpreekstoel blijven hangen.
24 MarieTeam – najaar 2008

Uiteraard brengt zo’n windvaan wel een aantal de Volvo dealer op de jachthaven. Zijn advies;
praktische consequenties met zich mee: Extra schroefas eruit, metaalzaagblad erin. De bus in de
gewicht op de spiegel. Hij laat zich veelal moeilijk lengte open zagen. Daar had ik mijn bedenkingen
combineren met een buitenboordmoter (bij mij in de over, want dat werkt alleen goed als het buitenlager
bun). Het is een kwetsbaar ding. Hij laat je minder op een uithouder zit waar je van twee kanten bij
eenvoudig achter afstappen (maar juist weer kunt. Bij ons soort boten beschadig je de binnenzijde
eenvoudiger via het laddertje aan boord klimmen). waar die messing bus op geschroefd zit. Niet doen
En, niet te vergeten: Hij maakt je boot merkbaar dus.
langer. Ik had er weinig trek in om het hele lagerhuis weer
Ik zou ‘m echter niet graag meer willen missen. uit te bouwen en bedacht de volgende lagertrekker.
Die maakte ik van wat ik voorhanden had en bij
Anthony de Bont de klusmarkt kon aanschaffen. De basis is een
Marieholm IF Jingga draadeind met een doorsnede van 10mm. Die koop
je in een lengte van 1 meter voor nog geen 4 euro.
Naschrift redactie:
Voor de geïnteresseerde: in het maandblad ‘Zeilen’ Van links naar recht op de foto:
van juni 2008 staat een artikel over een zelfbouw – moer 1
windvaan met een ‘omgedraaid vaanblad’. In de – 6 plaatringen 30mm uitwendig. Ik gokte op 6
uitgave van juli 2008 staat een alternatief op het stuks om voldoende dikte op te bouwen om de
zelfsturend maken van een zeilboot met behulp trekkracht zonder vervorming te weerstaan
van enkele touwtjes en blokjes (en zeilinzicht) of – moer 2
www.windpilot.com biedt veel informatie over de – een centreerhulpstuk; plastic dopje dat om
verschillende soorten windvanen, de werking en moer 2 past, met een 10mmm gat erin, aan de
historie. buitenkant met tape opgedikt zodat het klempast
in het lager
– de met succes verwijderde lagerbus
– een Bosch gatenzaag 44 mm uit een setje van 7.
Doe-het-zelf lagertrekker voor Ooit voor rond 15 euro aangeschaft
– een slangtule die precies in het , te ruime, gat
een koopje
van de gatenzaag past en ervoor zorgt dat die
gecentreerd blijft op het draadeind
Zes jaar geleden vernieuwde ik het buitenlager bij
– een op die slangtule gekitte plaatring om het
mijn M26.
draagvlak te vergroten. Want daar komt de kracht
Het is krap in het achteronder van een M26. Het
op.
lagerhuis zit vast met twee bouten. Als je de moeren
– nog een ring om de wrijving te beperken
aan de buitenkant wilt lossen, draaien de bouten
– moer 3 om het zaakje aan te draaien.
mee. Om die tegen te houden moet je binnen zijn.
– moer 4 en 5 die tegen elkaar in vastgedraaid
De onderste boutkop zit verstopt onder de messing
voor houvast zorgen om het meedraaien van het
schroefaskoker die op het lagerhuis geschroefd
draadeind tegen te gaan.
zit. Een heel gedoe om die eerst los te krijgen.
Bovendien moet je alles weer goed dichtkitten en in
Hoe werkt het?
lijn brengen bij het vastsleutelen.
Verwijder de schroefas. Verwijder de pakkingbus
Afgelopen zomer merkte ik resonanties op in de
van de schroefaskoker aan de binnenzijde . De
schroefas bij mijn normale kruissnelheid op de
schroefaskoker zelf kan blijven zitten. Die heeft
motor van ruim 5 knopen.
een binnendoorsnede van 33 mm. Schroef buiten
Op de wal bleek een speling van 0,5 mm van de
de borgboutjes los waarmee de lagerbus in het
schroefas in het buitenlager. Teveel, ook volgens
MarieTeam – najaar 2008 25

lagerhuis geborgd is. Als er veel antifouling op zit type van der Werfftrap
is het even zoeken, maar ze zitten er standaard op, ontwikkelaar Bert van der Werff
aan weerszijden.
omschrijving RVS met 4 treden, 3 opklapbare
delen en 1 uitsetbeugel
Schroef op het draadeind alles wat op de foto
rechts van de lagerbus te zien is en steek het
draadeind naar binnen.Schuif en sleutel binnen het maat in opgeklapte 26 x 56 x 8,5 cm
toestand (b x h x d)
centreerhulpstukje, moer 2, plaatringen en moer 1
op het draadeind en zet het vast.Trek het draadeind beschrijving De trap vergrendelt zichzelf plat
zo ver mogelijk naar buiten. De ringen stuiten tegen tegen de spiegel doordat de
het rubber van het lager. Schroef aan de buitenkant opgevouwen zwemtrap haakt
moer 3 handvast. De gatenzaag past precies op het achter een klein haakje onder
aan de spiegel. In uitgevouwen
lagerhuis en de tandjes zorgen voor voldoende grip
toestand steunt de uitsetbeugel
om zijdelings wegschuiven te voorkomen.Zet een
op de haak.
sleutel op moer 4 om meedraaien te voorkomen
en draai moer 3 aan. Je trekt nu de lagerbus naar
buiten.
indruk van de Compacte trap met eenvoudige
Bij mij ging dat makkelijker dan ik verwachtte. Ik
redactie constructie. De ophanging aan
ben benieuwd hoe mijn constructie zich houdt bij
twee beugels vraagt verster-
een meer geoxideerde lagerbus. king aan de achterzijde. Het 3e
deel zit diep onder de waterlijn
En nog dit. Die vrij snelle slijtage van het lagerrubber zodat je niet met je vingers tus-
wijt ik vooral aan de hardnekkige kalkafzetting op de sen de scharnierende delen kan
schroefas. De boot ligt teveel stil. Dat wordt vaker komen bij opstappen. Bij zware
zeegang moet de trap met klit-
varen volgende seizoenen. Rust roest.
tenband vastgezet worden.
Ferdinand Postma
M26 Windzang
prijsindicatie ca €. 300,- incl. BTW
Dossier Zwemtrap
bij 20 stuks,
overige opmerking Van deze trap zijn ondertussen
Twee jaar geleden werd tijdens de ALV de 9 in bestelling.
werkgroep ‘Zwemtrap’ ingesteld. Binnen de
vereniging leefde de behoefte aan een veilige en
betrouwbare zwemtrap. De originele Mariholmtrap
voldeed niet: hij is te kort en hangt te veel onder contact v.d.werff@planet.nl
de spiegel. je komt niet gemakkelijk aan boord. Het 06-54908071
verhaal van Johanna Peeters onderstreept nog
eens de noodzaak van een goed functionerende
zwemtrap. De oproep in de Marieteam van voorjaar
2007 leidde tot een heuse competitie en spontane
presentaties in de ALV 2008. Hiernaast vond u een
overzicht van de beschikbare trappen.
Het ontwikkelingsproces heeft de volgende criteria
opgeleverd: voor een goede zwemtrap opgeleverd:
– De zwemtrap mag niet in het water hangen
tijdens het zeilen,
– De constructie is voldoende stevig dat het
gewicht van een volwassen man met doorweekt
zwempak kan dragen,
– De zwemtrap moet altijd vanuit het water te
openen zijn,
– Scharnierende delen mogen zich niet bevinden
op de plek waar je de trap inhet water vastpakt
anders kunnen vingers bekneld raken.
26 MarieTeam – najaar 2008

Abtrap Nico Bijvoet trap Navimo Touwladder++
Ab Janssen Frank van Krimpen jachtservice Struyk Michiel Veldkamp
RVS met 4 treden (bovenste RWS met 4 teakhouten RWS met 4 plastic treden, Nylon lijn met 12 plastic
hout), 2 delen (1 uitklapbaar treden, 2 delen, 2 delen en afstandhouders treden
en 1 uitschuifbaar deel)
32 x 57 x 9 cm onbekend onbekend 40 x 30 x 12 cm
De trap wordt vergrendeld Deze trap is een verbeter- Deze trap is een standaard Deze trap bestaat uit 2 stan-
door haken die aan het te- de versie van de originele trap met plastic treden. Met daardtouwladders die sa-
lescopisch deel van de trap Marieholm-trap.Het opklap­ nylon klemmen wordt de trap mengevoegd zijn. De ladder
zitten. Hierdoor blijft de trap systeem met parallel bege- opgevouwen gehouden. is bevestigd aan de ach-
ook met zwaar weer strak leiding en slotvergrendeling terpreekstoel. De trap zit in
tegen de spiegel zitten. De is gebleven. De lengte van opgevouwen toestand onder
trap vouwt open met een pa- de trap is vergroot en de een kap aan de preekstoel.
rallel begeleiding. zijwaartse stabiliteit is ver- Met behulp van een lijn vanuit
beterd. De trap heeft houten het water kan de klittenband-
treden. sluiting losgetrokken worden.
Compacte trap met ingeni- De trap bestaat uit 2 delen De trap lijkt wat kort en de Het uit het water klimmen
eus opklapsysteem. Door en is daardoor wat langer afstandhouders kunnen de vraagt behendigheid en
meerdere bevestigingspun- in opgevouwen positie dan achterspiegel beschadigen. kracht in de armen omdat je
ten tegen de spiegel is de de andere. Door meerdere Doordat de trap aan 2 beu- de treden onder de spiegel
bevestiging zeer solide. De bevestigingspunten tegen gels hangt moet de achter- drukt. De trap is goedkoop
haken zouden in uitgeklapte de spiegel is de bevesti- zijde van de spiegel versterkt en kan eenvoudig verwijderd
toestand gevaar op kunnen ging zeer solide. Vanwege worden. De plastic treden zijn worden. Een nadeel is een
leveren maar in gebruik is dit de scharnierende delen ter prettig aan de voeten. Door- schijnzekerheid biedt om-
niet gebleken hoogte van de waterlijn is er dat er scharnierende delen dat hij altijd bevestigd moet
gevaar voor beknelling van zijn kan er gevaar optreden worden en niet iedereen de
vingers bij opstappen. De voor beknelling van vingers. behendigheid heeft om hier-
houten treden zijn prettig aan Deze trap steekt minder diep mee uit het water te komen.
de voeten maar lijken kwets- dan de overige. Voordeel is dat hij ook aan lij
baar. gehangen kan worden.
ca. € 975,- euro bij meer dan ca € 250,- ca € 180,- exclusief afstand- ca. € 90,- incl. kap en haken
20 stuks houders
prototype prototype (NAVIMO bestelnummer prototype, trappen leverbaar
30536 + 12563 voor de af- via watersportzaken, aange-
standhouders). Getoonde paste raillingtas bijv. van Blue
trap hangt scheef, er komen Performance
andere afstandhouders bij.
jansen.berkel@planet.nl f.vankrimpen@xs4all.nl info@jachtservicestruyk.nl m.veldkamp@tip.nl
071-5171924 020-6206091 0596-618162 023 5278202
MarieTeam – najaar 2008 27

In situaties waar echt de veiligheid in het geding is
AIS: Zien en gezien worden
(mist of oversteken trafficlane) gaat de laptop aan
(of uit de slaapstand) en krijg je een goed inzicht
Veiligheid! Dat was hét gespreksonderwerp in de op een duidelijk leesbare zeekaart. Simrad levert
huiskamer van Henk Veerdig tijdens de voorbe- er een eigen GPS-antenne bij en voor de VHF, ge-
reiding van de NMV-Engeland-oversteek in 2007. bruik ik een marifoon-noodantenne die ik achterop
Wat te doen als de mist je overvalt? Met Ferdinand het dek geplaatst heb. (“zicht” tot 5 mijl). Aftappen
Postma was ik al op de Hiswa op zoek geweest naar van de marifoonantenne via een splitter was ook
een radar met kleine en lichte antenne (JVC). Maar een optie, maar ik had die veel goedkopere nood-
ook een AIS (Automatic Indentification Systeem) antenne al!
leek een optie. Rita en ik kozen noch voor het een
noch voor het ander en belanden we in de zomer
van 2007 toch nog in de mist In het voorjaar van
2008 moest er dus een beslissing vallen!
Keuzeprobleem.
Een radar heeft veel voordelen. Alle reflecterende
objecten worden op het scherm zichtbaar: zowel
alle schepen als hun koers, maar ook de haven-
ingang en boeien, zelfs een bui zie je aankomen!
Simrad AI50 AIS klasse B transponder
Maar er zijn ook nadelen: de antenne is groot en
zwaar; goedkoop is de radar ook niet. En natuurlijk
moet je er even stevig mee oefenen, maar dan heb Ervaringen.
je ook wat. Het was gelijk raak deze zomer: bij Hoek van Hol-
land naar buiten en … zeemist! De passerende
Een AIS laat eigenlijk alleen maar schepen zien schepen kwamen aan zuidzijde naar binnen kon
die de AIS-signalen uitzenden. Dat is nu een ver- ik op het scherm zien, goed stuurboord houden
plichting voor zeeschepen boven de 300 ton en dan was er voor geen probleem, oplopers waren
passagiersschepen. Deze eis wordt echter jaarlijks er niet.
bijgesteld en in 2009 komt er bv. ook een catego- Enige dagen later de Marina van IJmuiden uit in de
rie binnenschepen bij. Ook jachten mogen signalen stralende zon, goed en wel tussen de buitenpieren
uitzenden. Grote boeien zouden in de toekomst sig- viel de mist in! Getoeter rondom, maar op de lap-
nalen uit gaan zenden. Helaas visserschepen heb- top goed te volgen wie of wat waar naar toevoer:
ben deze verplichting nog niet. een baggerschip bv. werd door sleepboten recht
Het signaal dat uitgezonden wordt geeft interessan- gehouden om de sluis in te gaan. Met een gerust
te informatie: naam, positie, koers, koerswijziging, hart en toch nog goed luisterend keerden we langs
snelheid, bestemming etc. de Noorderpier terug en staken weer over naar de
De AIS-ontvanger kan (voorzien van een korte Marina.
golfantenne-VHF- en GPS-ontvanger) dit signaal In augustus voeren we voor Walcheren en konden
zichtbaar maken op een eigen schermpje of een de uitvaart bij Vlissingen goed op het scherm volgen
laptop- of PC-scherm (via NMEA kabel verbinden). en op tijd ruimte geven. Later terug van Blanken-
Zijn er op de laptop kaarten geïnstalleerd dan kan berghe voor Zeebrugge varend, zagen we schepen
je het schip op de kaart zien varen! Een koppeling dwars voor de kust op weg naar de Westerschelde
met een plotter is ook een optie. of naar haven van Zeebrugge? Op de laptop kon-
Een AIS klasse B ontvanger ėn zender (AIS-Trans- den we prachtig zien dat de Ferry met veel snelheid
ponder) zorgt ervoor dat je niet alleen ontvangt, op Zeebrugge afkwam, het andere schip voer door
maar dat anderen jou ook kunnen zien. Kies je echt naar het NO. Wij snel de vaargeul voor Zeebrugge
voor veiligheid en voor een AIS dan is dit dé aange- uit. Geen spijt van onze veiligheidsinvestering !
wezen optie.
Allen een laptop met WinGps4Pro is natuurlijk ook
Mijn keuze viel op de Simrad AI50 AIS klasse B een mooi speeltje, het getij kan er ook op en met
transponder met kleurenscherm (via www.josboo- gratis gribfiles (www.grib.us ) kan je de windrichting
ne.nl). Het schermpje heb ik buiten zichtbaar geïn- en snelheid nog laten zien ook! Jezelf zien varen
stalleerd. Via het bijgeleverde NMEA-kabeltje is de en de afgelegde route op de kaart bekijken is wel
AIS aan een laptop gekoppeld, waarop ik WinGP- heel bijzonder. Kan je ook nog nagaan of je mooi
S4Pro van Stentec met kaarten heb geïnstalleerd. het geultje op het wad gevolgd hebt of hoe je een
(www.stentec.nl). wedstrijdbaan hebt afgelegd.
28 MarieTeam – najaar 2008

jachten gaan zenden: ook hun schermpje wordt dan
Welke technische mogelijkheden zijn er.
wel erg vol.
Kompas, peilkompas, kaarten en logboek blijven
Wat is er zoal op de markt? Ik heb wat bij elkaar
óók bij ons aan boord én in gebruik.
gescharreld, maar er is natuurlijk meer.
Benieuwd naar ervaringen van anderen.
– De NASA black box (299 euro) is alleen een
ontvanger, je hebt behalve antennes ook nog
Romke Woudstra
specifieke software nodig en een laptop of plot-
M 26 Alacrity, nr.17
ter. (www.plastimo.nl)
– De NASA AIS Radar (399 euro) ontvangt en
heeft een schermpje, extra zijn nog wel an-
AIS: Via marifoon en laptop tennes nodig. Indien doorverbonden naar een
laptop met kaarten krijg je de informatie heel
Als je belangstelling voor AIS hebt en er eens mee
duidelijk zichtbaar op je scherm.
wil experimenteren, zonder gelijk een flinke investe-
– De Easy TRX klasse b AIS Transreceiver (798
ring te doen, is er een mogelijkheid om AIS signalen
euro) kan ontvagen en zenden, maar er moe-
op te vangen met een marifoon (kanaal 87) en zicht-
ten wel antennes bij (samen 974 euro) en je
baar te maken met behulp van speciale software op
moet naar een laptop of plotter. (www.easyais.
bv. een laptop. Onderstaande is een korte beschrij-
de of www.josboone.nl)
ving van mijn experiment met ontvangst van AIS.
– De AIS CTRX klasse B Transceiver van True
Heading moet ook op de laptop aangesloten
Achtergrond informatie:
worden (699 euro bij www.stentec.nl , GPS
Het AIS systeem heeft een bereik van ongeveer 30-
antenne (89 euro) en splitter naar marifoonan-
40 km. Door een schip met AIS zender worden on-
tenne (245 euro).
der andere de volgende gegevens uitgezonden:
– Simrad AI50 AIS klasse B met kleurenscherm en
Iedere 10 seconden, minimaal:
meegeleverdeSimradGPS-antenne(1189euro).
– MMSI-nummer, Positie, Koers
Ook hier is een VHFantenne of splitter nodig.
– SOG [kn] (resolutie 0,1 kn)
(www.simrad-yachting.com of www.josboone.nl)
– Draaisnelheid [gr/min].
– Navigatiestatus, bv; geankerd, onderweg
Met wat zoeken op internet kan je heel wat infor-
Daarnaast iedere 6 minuten:
matie ophalen. Bedenk goed wat je wilt. En kijk wat
– Roepletters van het schip (call sign)
je allemaal nodig hebt, let vooral op stroomverbruik
– Naam van het schip
en de koppelingsmogelijkheden. De ontwikkelingen
– Type schip of lading
gaan snel en er zijn regelmatig aanbiedingen. Zo
– Afmetingen lxb van het schip [m]
komt mijn laptop uit het lease-circuit
– Diepgang [m]
(www.nowthatsit.nl).
– Bestemming
– Aankomsttijd (ETA)
Registratie
Net als de marifoon, moet de AIS transponder bij
Voor de ontvangst van AIS met een marifoon heb je
het agentschap telecom gemeld worden, maar
het volgende nodig:
ook hier zijn (met dank aan het Watersportverbond)
– Een (oudere) geschikte marifoon (bijvoor­
sinds 2007 eveneens geen kosten meer aan ver-
beeld de Shipmate RS8100 marifoon) met een
bonden.
kanaalbezetting volgens de ‘Brusselovereen-
komst’ én een in te (laten) bouwen discrimina-
Live AIS thuis.
Langs de kust staan AIS-steunzenders, de AIS sig-
nalen worden daar heruitgezonden en zijn daarmee
op veel plaatsen in de wereld te ontvangen. Je kunt
de schepen op veel plaatsen over de wereldbol
thuis in je luie stoel op het PC of laptopscherm zien
varen! Kijk eens op
www.marinetraffic.com/ais/ ; een aanrader.
Tot slot.
Met een AIS transponder aan boord voelen Rita en
ik ons een stuk veiliger.
Indien we de AIS niet nodig hebben gaat hij uit, het
loodswezen is er toch al niet gelukkig mee als alle
RS8100 marifoon met discriminator uitgang
MarieTeam – najaar 2008 29

tor-uitgang. Info: (www.discriminator.nl) De dis- methode. Als de ontvangst functioneert levert het
criminatoruitgang kun je zelf maken m.b.v. één systeem echter exact dezelfde informatie op als de
weerstand en één condensator. informatie uit het eerste artikel. De software komt
– Een audiokabel tussen de discriminator uitgang met de nodige terechte disclaimers; je blijft zelf ve-
en de (kwalitatief goede) geluidsingang van een rantwoordelijk.
laptop.
– Een laptop voorzien van ShipPlotter software Mijn eerste testen vanuit mijn ligplaats Noordschans
(www.coaa.co.uk/shipplotter.htm) kosten 25 aan het Hollands Diep laten o.a. het scheepvaartver-
euro keer in de Maasmond duidelijk zien, dit mede door-
– Liefst een (handheld of losse bluetooth) GPS dat er een goede kwaliteit antenne boven op de
ontvanger welke serieel of via tcp/ip (NMEA mast staat.
protocol) je eigen bootpositie naar de shipplot-
ter software stuurt. Posities kunnen ook hand- Albert van der Sanden
matig ingegeven worden. M26 Asterix
Huidige moderne marifoons zijn volgens de Basel-
overeenkomst van april 2000; hiervoor gaat dit ver-
haal dus helaas niet op.
Radar: Zien en gezien worden II
Als je een marifoon gebruikt voor AIS ontvangst,
n.a.v. artikel Romke Woudstra
moet deze constant op kanaal 87 of 88 staan. Hij
kan op dat moment dus niet gebruikt worden voor
Verzeild raken in dikke soep met minder dan vijf-
het normale marifoonverkeer (bv. nood- en spoed-
tig meter zicht op de drukst bevaren zee van de
kanaal 16!). Voor veilig gebruik aan boord is het
wereld maakt zelfs van de stoerste zeebonk een
daarom aan te raden een scanner of een tweede
wanhopig mens.
marifoon te gebruiken voor AIS.
Er zijn voorbeelden van diep ongelovige thomassen
die zich in deze omstandigheden ten einde raad
De in het eerste artikel beschreven AIS ontvangst
voor een goede afloop tot hogere machten wenden.
methode door Romke is veruit betrouwbaarder,
Mist gaat vaak samen met windstilte. De meeste
storingsongevoeliger en eenvoudiger bedienbaar
Marieholmzeilers zijn gezegend met een zeer be-
en afleesbaar dan de hier beschreven (budget)
Radarscherm van Shipplotter
30 MarieTeam – najaar 2008

trouwbare maar ook zeer luidruchtige eenpitter van
Het klossen van de zalingen
een bekend merk. Je ziet dus niets en hoort slechts
de motor. Je vaart met 5 knopen in een stolp van Vertaald door Ferdinand Postma
nog geen 100 meter diameter met de wetenschap
dat je zeker te laat bent met reageren als je gecon- Er komen vaak vragen binnen bij de Zweedse
fronteerd wordt met een schip dat met een gange- technische commissie over wat het zogenaamde
tje van 25 knopen voor, achter, of naast je op je “klossen “van de zalingen inhoudt en waar dat
af komt. Als dit lang genoeg duurt denk je op een goed voor is bij de trim. Hier volgt een poging tot
bepaald moment dat je iets ziet of dat je iets hoort. verduidelijking over het monteren van klossen in de
Een soort Fata Morgana beleving maar dan op zee. zalinghouders bij een Proctormast.
Voor de zekerheid motor even uit, goed kijken en
luisteren. In die plotseling opgetreden stilte hoor je Het zg. klossen van de zalingen houdt in dat je
van alles maar het komt overal vandaan. Boven- passende stukjes van een hard materiaal vastlijmt
dien lig je dan als een lamme eend in het water. binnen in de voorzijde van de zalinghouders. Zie
Dit sloopt je zelfvertrouwen en gemoedsrust. Als je foto.
dan ook nog hebt mogen ervaren dat een schip vlak
achter je langs dendert zonder dat je ook maar iets
hebt zien of horen aankomen, is het besluit een ra-
dar aan te schaffen vrij snel genomen.
Het werd de 1623 van een bekend merk. Dankzij
Karyvo in Sneek staat hij er goed op en alles werkt
perfect. De eerste test was bij ons vertrek naar En-
geland nog voordat we de pieruiteinden van IJmui-
den hadden bereikt. Het trok in een keer helemaal
dicht. Ik was blij de Zuiderpier op het radarscherm
te kunnen zien. Volgens het scherm zaten we er
bijna bovenop en op datzelfde moment liet roergan-
ger Marc Fluttert weten dat hij de pier visueel kon
waarnemen.
De AIS aan boord van de Alacrity van Rita en Rom-
ke heb ik bewonderd. Dit systeem heeft vele voor- Het doel is de bewegingsvrijheid achterwaarts
delen en is goedkoper in de aanschaf. Je bent ech- van de zalingen te beperken en zo een stabielere
ter wel afhankelijk van de aanwezigheid van AIS op verstaging te krijgen.
andere schepen. Drijvende en varende objecten die
geen AIS hebben, zoals de meeste visserssche- Zonder klossen kan de afstand tussen de
pen, boeien en andere jachten, pik je niet op. Dit zalinguiteinden bij een Proctor mast variëren van
probleem zal met de toenemende populariteit van 380 tot 400 mm. Als je de achterstag aantrekt
AIS waarschijnlijk verminderen. verandert de onderlinge hoek die de zalingen
In 2009 hebben we de mogelijkheid deel te nemen maken. Ze stuiten niet tegen de zalinghouders.
aan de ultieme ‘zien en gezien worden test’ , een Gekloste zalingen beperken die bewegingsvrijheid.
oversteek naar Engeland onder begeleiding van De klasseregels laten toe dat de achterwaartse
een schip met AIS en een schip met radar. En ‘ho- hoek zodanig beperkt wordt dat de afstand van de
pen’ dat we dan in een dikke mistbank terechtko- achterzijde van de mast tot een denkbeeldige lijn
men (niet te lang en ook niet op een shipping lane). tussen de zalinguiteinden minimaal 260 mm is.
Met een kritische evaluatie van beide systemen Bij een nagenoeg of geheel rechte mast zal die
aan de overkant, onder het genot van een Engelse afstand bij ongekloste zalingen circa 280 mm zijn.
pint. (zie schets) Als je de mast gaat buigen door het
achterstag aan te trekken verandert de achterwaartse
Henk Veerdig hoek omdat niets die hoekverandering verhindert.
M26 Wørk Het enige dat de mastbuiging in bedwang houdt zijn
de onderwanten, terwijl de spanning op de topwanten
afneemt bij een toename van de mastbuiging.
Bovendien kan er een probleem ontstaan met
het op spanning houden van het voorstag als de
verstaging niet relatief strak staat.
MarieTeam – najaar 2008 31

Door te verhinderen dat de zalingen achterwaarts Bij een oudere Seldenmast, waarvan de zalingen
gaan bewegen als je de achterstag aantrekt, bereik zijn aangepast om te kunnen bewegen, kan je
je de volgende voordelen: misschien iets vastlassen of op een andere manier
1. Het topwant draagt meer bij aan het controleren de kier vullen en daarna een nieuw gat boren op de
van de mastbuiging. juiste plaats.
2. De spanning op het topwant vermindert niet
zoveel, omdat bij vastgezette zalingen de top- Marek Janiec
wanten mee naar voren gedrukt worden. Bron Medvind 4-2007
3. De spanning op het onderwant neemt minder toe.
Bovendien hoeft de uitgangsspanning minder te
zijn. Dat vermindert de belasting op het onderwant
Vervolg werkzaamheden IF13
(die immers van origine ondergedimensioneerd
is). In de Marieteam najaar 2007 berichtten wij over
4. De controle op de voorstagspanning ver­ de we over het eerherstel van de IF 13 die wij uit
betert, omdat de mast meer stabiel is in Zweden importeerden. Begin december 2008 is het
langsscheepsrichting. binnenwerk gedaan maar de buitenkant vraagt nog
veel werk. We houden jullie op de hoogte.
De North Sails Trimguide beveelt 280 mm aan. Dat
zal een afstand tussen de zalinguiteinden geven
van 1460 mm, gemeten tussen de ogen voor de Jsbrand Jepma & Rommie Bottema
wanten in de zalinguiteinden. Een minder grote hoek Jachtservice Jepma
achterwaarts van de zalingen geeft een rechtere
mast zonder nadelen voor de onderwanten. Bij 270
mm neigt het topwant naar een knik voorwaarts,
Voorkom mastbreuk
en bij een normaal aangespannen 6 mm topwant
(een waarde van 6,5 gemeten met een Sure/Vajert
De Zweedse kampioenschappen vonden vorig jaar
wantspanningsmeter) en geheel los onderwant
plaats in stormachtig weer op de Sont bij Råå onder
wordt de mastbuiging slechts 3-4 cm.
Helsingborg. Er werd 18 m/sec gemeten. Dat is 8
bft. Heel wat zeilen scheurden, er raakten mensen
Daar het klossen van de zalingen naar mijn mening
overboord en bij een boot brak de mast. Dat ongeluk
alleen maar voordelen biedt, beveel ik dat ook aan
had waarschijnlijk voorkomen kunnen worden door
voor degene die geen wedstrijden zeilt.
tijdig de onderwantputtingen te vervangen, aldus
Marek Janiec in Medvind 2-2008.
Het is niet onbelangrijk dat de belasting van het
onderwant afneemt. Vooral als je niet de ‘Deense’
wantputtingen hebt gemonteerd. En omdat de
onderwanten niet zo strak hoeven te worden
aangespannen, kunnen de consequenties minder
ernstig zijn als je ondanks alles toch te maken krijgt
met breuk.
De zalinghouders op een Seldenmast zijn anders
geconstrueerd. Omdat het hier een vaste constructie
betreft, wordt aanbevolen om, indien je een nieuwe
verstaging aanschaft, het zo te regelen dat in
rust de al eerder genoemde afstand van 280 mm
aangehouden wordt.
32 MarieTeam – najaar 2008

Zoals we al verschillende keren eerder vermeldden, Bestelgegevens: Je bestelling doe je middels een
zijn de onderwantputtingen van origine onder- mail aan Marek Janiec Marek@janiec.se in het
gedimensioneerd. Als je de krachten en het Engels of Zweeds.
moment berekent, zie je dat de puttingen kunnen Vermeldt daarin je volledige postadres op een
worden blootgesteld aan belastingen waarvoor zodanige manier dat daarover geen misverstanden
ze niet gemaakt zijn. Vooral aan de wind bij hoge kunnen ontstaan.
zeegang.
Voor de betaling volg ik even de instructie van de
Na een aantal jaren ontstaat er metaalmoeheid Postbank. Ik neem aan dat andere banken ook zo
en breekt de bout.Statistisch gezien kan breuk al werken:
na 15 actieve zeilseizoenen optreden. Daarbij is Muntsoort: Zweedse Kronen (dus geen euro’s)
gebleken dat boten aan de westkust van Zweden, Bedrag: 720
de kust van Zuid Zweden en van Denemarken meer Naam begunstigde: Marek Janiec
risico lopen dan elders. Dat wordt toegeschreven Adres en plaats: St. Laurentiigatan 10A, 222 21
aan de hogere golven en een hardere wind dan aan Lund
de oostkust van Zweden. Vertaald naar Nederland IBAN: SE69 9500 0099 6018 4312 2639
geldt dit voor het IJsselmeer met zijn korte steile BIC: NDEASESS
golfslag, de Zeeuwse delta en natuurlijk de Wadden Land: Zweden
en de kust. Kostenverrekening: shared
Betalingskenmerk: undervantröstjärn (of het
De Zweedse IF organisatie heeft een Deens Engelse ’chainplates’ )
ontwerp in productie laten nemen dat een definitieve Indien banknaam gevraagd: Nordea Stockholm
oplossing biedt.
Het monteren van de puttingen is uiterst eenvoudig
Ze kosten 720 Zweedse Kronen per set (ongeveer en kan zelfs nog als de boot al in het water ligt.
70 euro) franco thuis en zijn uitsluitend voor Er staat een Deenstalige montagehandleiding op
leden verkrijgbaar. De bestelmethode hebben we de Zweedse site (ledendeel) Een Nederlandse
vereenvoudigd. vertaling stuur ik je op verzoek toe.
Je kunt ze nu rechtstreeks per email bij Marek Heb je interesse, mail me dan even.Je krijgt van mij
Janiec van de Zweedse IF organisatie bestellen. Je dan de precieze gegevens plus een Nederlandse
betaalt vooruit in Zweedse Kronen aan Marek. montagehandleiding. Als je die volgt is het monteren
Volgens mijn informatie zijn de overboekkosten op van de puttingen uiterst eenvoudig.
dit moment 5 euro. Marek stuurt je de puttingen
na ontvangst van het geld rechtstreeks toe. Hou
rekening met een levertijd van in ieder geval enige Ferdinand Postma
weken, want ze worden op bestelling gemaakt. f.postma44@quicknet.nl
Harde wind aan de Zweedse kust
MarieTeam – najaar 2008 33

Jaarlijkse wisselprijs
Om de deelname aan de wedstrijden te stimuleren stelt het bestuur een jaarprijs ter
beschikking. Deze prijs is een blijvende wisselprijs en zal jaarlijks worden uitgereikt aan
de Marieholmzeiler die de beste resultaten heeft geboekt. De regels hiervoor zijn:
− Alleen de wedstrijden die op de evenementen kalender staan aangegeven tellen
mee voor het klassement
− De prijs kan alleen gewonnen worden door een lid van de NMV en deze moet
gedurende alle wedstrijden aan boord zijn.
− Voor het bepalen van de score wordt de Oostenrijkse telling gebruikt.
− Indien er in het eindklassement van een wedstrijdserie ook niet Marieholm’s
voorkomen worden deze verwijderd teneinde de score te kunnen bepalen.
Wie wil er niet zo’n mooi halfmodel een jaar tegen de muur hebben hangen. Doe volgend
jaar dus mee aan de evenementen!
34 MarieTeam – najaar 2008

Evenementen
Kalender 2009
Datum Naam evenement Jaarprijs Lokatie Georganiseerd Inschrijving Contact
door: persoon
18 Januari, Winterwedstrijden Kagerplassen KWV de Kaag in via KWV de Ludo Knegtel
8 Februari, 1 Warmond Kaag
Maart,
8 Maart
Zaterdag 7 algemene leden WV Braasse- NMV Bestuur NMV
Maart vergadering mermeer
25-26 April Voor-Kaag ja Kagerplassen KWV de Kaag in via KWV de Ludo Knegtel
Warmond Kaag
Juni Tocht naar Noordzee NMV h.veerdig@ Henk Veerdig
Engeland planet.nl
Juli Rondje Vlieland Wadden NMV via NMV Henk Veerdig
23-24 Juli Dutch Classic Yacht ja Hellevoetsluis DCYR via DCYR
rgatta
14-16 Marieholm ja IJsselmeer Edam NMV via NMV Ludo Knegtel
Augustus Kampioenschap
21-22 24 uurs race IJsselmeer NVvK via NVvK
Augustus
5-6 WZW ja Westeinder WZW via WZW Ludo Knegtel
September
26-27 Na-Kaag ja Kagerplassen KWV de Kaag in via KWV de Ludo Knegtel
September Warmond Kaag
Marieholms tijdens het Nederlands Marieholm Kanpioenschap 2008 in Edam
MarieTeam – najaar 2008 35

aan moest doen. De hoeveelheid wind die zich in
Marieholm’s in Edam (NMK)
deze bui ontwikkelde heeft mij er toe doen besluiten
niet door te varen naar Edam maar een tussenstop
Woensdag, alles aan boord, zuidwesten windje te maken in Hoorn. Nat tot op het bot meerde ik af
kracht 4. In de wetenschap dat Enkhuizen ten in Hoorn. Een borrel en een warme douche, ik kon
op zichtte van Lemmer pal in het zuidwesten ligt er weer tegen.
en het dus de hele dag kruisen wordt de nodige Op tijd in de kooi want ik wilde kost wat het kost om
etenswaren en niet te vergeten de koffie onder 10.30 uur in Edam zijn. Vrijdagmorgen waaide het
handbereik in de kuip gelegd. Na twee uur over nog stevig maar geen reden om niet te vertrekken,
stuurboord, aan lager wal, eindelijk overstag koers rond 8 uur vertrokken en rond 10 uur gearriveerd
Rotterdamse Hoek. Langzaam verdwijnt de kust in Edam.
van Gaasterland uit mijn zicht. Ik zie de pijp van de Het feest kan beginnen. Harry mijn zeilmaat kwam
centrale bij Lelystad, en de vele windmolens op de aan boord. Palaver; geen idee wat wij konden
dijk bij Urk. Toch jammer al die horizon vervuiling. verwachten zo’n eerste keer. Benieuwd of de
Na dik 3 uur heen en weer varen zie ik de contouren wedstrijden door zouden gaan. Tot mijn grote
van Enkhuizen, het zal nog 3 uur duren voor ik de verbazing en ook wel enigszins opluchting,werd er
haven van Enkhuizen binnenvaar. gewoon gezeild.
In de Compagniehaven was snel een plekje Hier alvast een conclusie die wij, Harry en ik
gevonden, snel de koelbox aan de walstroom, een hebben getrokken nav het weekend; je kan alles
redelijk koud biertje genuttigd, en passagieren in zeggen van Marieholm zeilers maar niet dat het
Enkhuizen. geen zeilers zijn.
De volgende ochtend word ik wakker van het gieren Twee mooie korte wedstrijden gevaren, stevige wind
van de wind door de masten en de regen die op en ja aan lager wal flinke golven. Beide wedstrijden
mijn kajuitdak geselt. De buienradar geeft een in de middenmoot uitgevaren en dan op de uitslag
onheilspellend beeld te zien. Donder en bliksem een dns terug vinden. Deze dns werd door de
harde tot stormachtige wind, ik stel mijn vertrek uit wedstrijdleiding dezelfde dag nog recht gezet.
Enkhuizen even uit. Buiten gekomen zie ik op het Zaterdag waren een korte- en een lange wedstrijd
IJsselmeer prachtige natuur verschijnselen, en een gepland. Gezien de weersomstandigheden besloot
meer dan gemiddelde activiteit van de mannen van de wedstrijdleiding alleen een lange baan wedstrijd
de KNRM. Aangezien ik heb geleerd, dat indien de te houden. Ik geloof dat de meesten hier zeer content
mannen van de KNRM het water opgaan jij er beter mee waren. Leuk verschijnsel tijdens het palaver
af kan zijn, blijf ik voor de wal. was het grote aantal keren dat de coördinaten van
De buienradar belooft voor de middag iets beter de te bezeilen boeien moest worden opgenoemd.
weer. Rond 13.00 uur zie ik een gaatje en vertrek, GPS heeft ook duidelijk zijn intrede gedaan in het
sluis door, genua op, grootzeil laat ik maar aan de Marieholm wereldje. Harry en ik waren er snel klaar
giek hangen, geen risico. Ter hoogte van Hoorn was mee, kaart, kompasroos, centrale bij Lelystad,
ik zielsgelukkig dat ik het grootzeil niet bij had staan. paard van Marken en finishen voor de haven van
Vanuit het westen kwam een donkere wolk die een Edam.
half uur later maakte dat ik de navigatie verlichting
36 MarieTeam – najaar 2008

Ronding van de zuidelijke boei tijdens de lange baan
Katwijk. De monteur had een klusje opgeknapt
wedstrijd.
aan een boot in de haven. Technisch kijken een
Leuke wedstrijd gevaren, weer middenmoot, schroefje hier een schroefje daar, twee rukken
had beter gekund wanneer wij niet een aan het start koord en de Suzuki begon weer te
“schoen”overboord manoeuvre hadden moeten pruttelen. Op mijn vraag hoeveel hij van mij kreeg
uitvoeren. Er ging een echte Dubarry overboord, antwoordde hij; niets.
ondanks dat de eigenaar van deze schoen riep Ze zijn er dus nog steeds; mensen die je uit de
laat maar drijven besloot de stuurman de schoen brand helpen op momenten dat je het niet meer
te redden, hetgeen na twee extra rondjes ook lukte. verwacht.
Het koste ons een aantal plaatsen maar dat woog Door al het gezeil en de commotie eromheen hadden
niet op tegen de dankbare blikken van de eigenaar. wij een berehonger gekregen. Kwam dat even goed
Zaterdag was een prachtige zeildag, wind af en toe uit dat er s’avonds een buffet op het programma
zon, en een mooi veld marieholms. stond. Complimenten voor de organisatie en de
Terug naar de haven, motor klaar voor de start, cateraar, het zag er niet alleen goed uit het smaakte
motor gestart klaar af. En tot mijn grote ontzetting ook nog fantastisch.
ging de motor er letterlijk af. Het apparaat pruttelde Zondagmorgen, onheilspellende luchten,
nog wat en toen werd het stil. weersverwachting die niet veel goeds beloofde.
De Suzuki bleef hangen aan z’n koppelingskabel en Rond 10.30 uur besluit de wedstrijdleiding vandaag
gaskabel. Snel gezekerd met een lijntje, de box in niet te varen. Elf uur prijsuitreiking, vijfde plaats
gevaren en boven water getakeld. De kunststoffen voor de Snygg Tjey, dat moet volgend jaar beter
plaat was finaal door midden gebroken. Dit maar al met al zien wij terug op een mooi (wedstrijd)
ondanks de garantie van de leverancier dat zeilweekend. Na afscheid te hebben genomen van
de plaat geschikt was voor een motor tot 8 pk. de deelnemers vertrek ik rond 12.00 uur richting
En nu? Edam zaterdagmiddag 15.30 uur. Met Enkhuizen. De wind haalt flink door en tot mijn
behulp van de havenmeester alle mogelijkheden verrassing ben ik om 15.00 uur al door de sluis
bekeken, vervolgens op de fiets gestapt, richting bij Enkhuizen. Ik besluit, ipv een overnachting in
een houtbewerkingbedrijf. Daar aangekomen trof Enkhuizen linea recta door te varen naar Lemmer.
ik een vader en zoon, fris gewassen, nette kloffie Goed besluit, de if ging als een speer, surfen op
aan, die bereid waren om de overall weer aan te de golven, ik denk dat de boot constant op haar
trekken en voor mij een nieuwe plaat te maken. Een rompsnelheid heeft gevaren, echt kicken. Om 18.15
uur later was ik de “trotse “bezitter van een bankirai lag de boot “afgetuigd” maar voldaan in haar eigen
motersteunplaat, zonder het gevoel te hebben een box in Lemmer, en ik stond nog wat na te deinen op
poot uitgetrokken te zijn, waarvoor mijn dank. de steiger.
Plaat gemonteerd, motor weer aan de spiegel
gehangen, starten, vergeet het maar. Adviezen
van alle kanten, geen resultaat. Dan komt de Gerrit Jan Bosman
havenmeester aanzetten met een monteur uit IF Snygg Tjey
MarieTeam – najaar 2008 37

twee jaar niet in een IF zeilen doet zich in de eerste
Westeinderwedstrijden
wedstrijd toch een beetje voelen. Daarbij kiezen
we ook nog voor de rechterkant van de baan, en
In het eerste weekend van september werden de
daar blijken de meeste golven te staan. We komen
Westeinder Zeilwedstrijden georganiseerd op,
als laatste bij de bovenboei aan. Daar lijkt het wat
jawel, de Westeinder plassen. Een opstapper doet
minder te waaien dan bij de start en dat doet ons
verslag.
besluiten om toch te gaan spinakeren.
Om met wedstrijden mee te kunnen doen, gaf
Altijd leuk spinakeren maar bij windkracht 5 soms
ik mij half augustus op bij de bemanningenbank
nagelbijtend spannend! Het is daarom goed dat we
van de NMV. Een week voor de Westeinder
met zijn drieën zeven handen nodig hebben om het
Zeilwedstrijden was het raak. Ik word twee keer
monster in bedwang te houden. De boot rolt als een
gevraagd om op te stappen, en hoor later van de
gek. De eerste paar keer vrees ik een chinese gijp
Asjemenou dat ze me nog geprobeerd hebben me
en een knappende mast. Maar alles blijft staan en
te bellen. Wie eerst komt eerst maalt, dus zeil ik
al rollend maken we onze achterstand aardig goed.
mee met de Skidbladnir van voorzitter Marc (voor
Uiteindelijk worden we op gecorrigeerde tijd nog
de volgende keer: de hoogste bieder wint!).
vierde.
In de tweede wedstrijd starten we goed en liggen
na de eerste bovenboei derde. We trekken opnieuw
de spi en rollen al snel weer naar de benedenboei.
Om het rollen tegen te gaan heb ik de achterstag
helemaal ontspannen. Het loopt als de brandweer
maar waarom staat de voorstag zo slap? Als we
naar de mast kijken kromt deze zo erg naar links
dat hij elk moment lijkt af te knappen. Hmmm… We
besluiten de wedstrijd af te breken, voordat de mast
dat doet en in de haven te kijken wat er precies
mis is. Het enige dat we kunnen vinden is te weinig
spanning op hoofd- en onderwant. En ook al dient
de achterstag alleen voor het trimmen, helemaal
Zaterdag 6 september
geen spanning bij het spinakeren lijkt toch niet
Als het palaver om 10 uur begint zijn Marc, Paul en ik
al een half uurtje binnen. Ook de bemanningen van
andere Marieholms druppelen binnen en warmen
zich aan een dampende kop koffie. Iedereen kletst
bij of maakt kennis met nieuwe gezichten, en ook
het wedstrijdreglement wordt in meer of mindere
mate bestudeerd. We varen een op en neer baan
en afhankelijk van de wind twee of drie ronden. De
weersvoorspelling heeft het over Z-ZW4/5; of het te
veel is voor de spinaker zien we wel op de plas.
Na het palaver gaan we naar Skid om de boot
klaar te maken. Aan de steigers liggen de “usual
suspects” afgemeerd: de Mission IFpossible van
Hanz, de Yemanja van Michel, de Asjemenou van
de kersverse NK kampioen Hans en Len, Bart
Keizer met de Il Vento, en Skidbladnir. Ook ligt
er een nieuwe boot: de Njord van Daan Bakker.
Niemand kent deze boot dus we zijn benieuwd.
Op de plas aangekomen waait het aardig door, we
schatten 5 Bft. De wind waait in het verlengde van de
plas, waardoor er bij de startlijn een aardige golfslag
staat. Bomen en bebouwing om de plas zorgen
voor verrassende windschiftingen; kortom genoeg
ingrediënten voor interessante wedstrijden.
Ik heb mij de rol van stuurman aangemeten, maar
38 MarieTeam – najaar 2008

handig. Terwijl Marc de verstaging op orde brengt De derde wedstrijd gaat het niet zo lekker. Bij de
lurk ik een biertje leeg en sta quasi intelligent langs eerste benedenboeironding komen vier Marieholms
de mast te turen… ja zo is ie recht hoor! tegelijk naar de boei gestoven en zitten wij aan de
buitenkant. De boeironding is zo heftig dat Paul
Zondag 7 september bijna overboord kiepert en wij bijna de boei missen.
De eerste wedstrijd begint om 10 uur. De wind is Als we daarna nog ingehaald worden door een
naar het zuiden gedraaid en blaast nog steeds grote blauw jacht dat steeds met ons meeklapt,
met 5 bft. Er worden bovendien windstoten van 30 lijkt de wedstrijd helemaal verloren. Bij de laatste
knopen verwacht. Om het helemaal af te maken zijn bovenboei liggen we vet laatste. Er zit niets anders
er ook nog buien met mogelijk onweer voorspeld. op dan netjes te varen. En dat doen we zo netjes
We zijn iets voorzichtiger dan gisteren en besluiten dat we de tien scheepslengtes achterstand weten
vandaag maar niet te spinakeren. Nou ja, dat zeiden terug te brengen tot twee seconden op de nummer
we gisteren ook en zie wat een lol we daarvan vijf bij de finish.
hadden!
Terug in de haven dient het protest bij de
In de eerste wedstrijd zien we bij de tweede gang protestcommissie. Die verklaart het niet ontvankelijk,
naar de bovenboei een oranje boei met zwarte net zo als het protest tegen het wedstrijdcomité. Toch
baan in de buurt liggen. Volgens de reglementen weer wat geleerd. We eindigen in de einduitslag als
is dat een vervangingsboei. Wat wij ons kunnen zesde. Wel lekker buiten gespeeld.
herinneren van de reglementen moet je, als de
vervangingsboei in de baan ligt, deze boei gebruiken. De Njord is derde geworden en wint de startprijs
Blijkbaar zijn we de enigen die er zo over denken (een fles Berenburg) voor de mooiste start bij de
want de rest van het veld gebruikt de gewone oranje scherpe jachten. Voor deze wedstrijden wisten we
ton. We eindigen daardoor als laatste. Voor de start niks van Daan en Harro in deze boot, nu weten we
brullen we naar iedereen een protest om dat na de dat ze tegenstanders van formaat zijn! Tweede wordt
wedstrijden bij de protestcommissie in te kunnen de Asjemenou, winnaar is de Mission IFpossible.
dienen; een unicum in de NMV historie! De wisseltrofee (een glazen vaasachtig ding dat
hoognodig afgewassen moet worden) mag Hanz
Bij de tweede wedstrijd is de Njord weer van de een jaar lang in zijn bezit houden.
partij. Wij zijn al wat beter op elkaar ingespeeld en
weten uiteindelijk Bart Keizer op de lijn net voor te
Aan de winds rak…bomen zorgden voor
blijven. Ook kleine successen moet je vieren!
windschiftingen en verassende wedstrijden
MarieTeam – najaar 2008 39

Ik vond de Westeinder zeilwedstrijden een ge- De etappe naar van Kaapstad naar Cochin in In-
slaagd evenement en het verdient zeker meer Ma- dia ging beter. Ondertussen waren er 10.000 deel-
rieholmdeelnemers. Hulde aan de Njord, leuk dat nemers bijgekomen, in totaal 85.000 schepen. Als
jullie meegedaan hebben en tot de Nakaag? je goed vaart haal je er op een dag honderden in,
Ook de bemanningenbank is wat mij betreft een als je zit te suffen sta je voordat je er erg in hebt
succes, want behalve ik werd ook Ruud als opstap- drieduizend plaatsen lager in het klassement. Mijn
per geronseld via de bemanningenbank. Kortom: Marieholm rivalen lagen weer lang en breed in de
stap over je schroom heen en geef je op! haven. Ik verdenk de schipper van de Asjemenou
er van dat hij zijn zonen heeft ingeschakeld om ’s
Bart de Bakker (opstapper Skidbladnir) nachts wacht te lopen. Ik ben er wel in geslaagd
om dagen voor mijn broer binnen te lopen. Hij had
gekozen voor de ‘rechte lijn strategie’. Voorbij Ma-
dagaskar het roer vastzetten, gewoon de fok laten
Virtueel zeilen
staan en drie weken later kijken of je al in de buurt
bent. De kortste weg is niet altijd de snelste.
Het schip staat al weer enkele weken hoog en
Voor belangstellenden:
droog op de kade. De lange periode met veel nat-
www.volvooceanracegame.org
tigheid, kou, wind, sinterklaas, kerst en nieuwjaar is
weer aangebroken. Het duurt nog maanden voor-
Wel een waarschuwing: Deelname kan leiden tot
dat ik kan beginnen met aftellen tot het schip weer
symptomen die duiden op verslaving, als je er aan
te water kan worden gelaten voor een nieuw zeil-
begint kom je er moeilijk van af.
seizoen.
Een berichtje van andere Marieholm fanaten over
Henk Veerdig
de digitale Volvo Ocean Race. Op een verloren
zondagmiddag even kijken en proberen. Ook zo’n
70 voeter in het water gelegd, het schip dezelfde
naam gedoopt met toevoeging ‘ de’ omdat de naam
De laatste rubriek
uit minimaal 6 letters moet bestaan, mooie kleurtjes
gegeven, en daar zat ik opeens aan het roer van
Van de redactie
DEWORK van 70 voet ergens tussen Rio de Janei-
ro en Kaapstad. Omdat ik laat was ingestapt startte Wederom alle auteurs hartelijk dank voor de bijdra-
ik ergens in de staart van de ongeveer 75.000 deel- ge! In het voorjaar geen MarieTeam. Redactie te
nemers . druk, te weinig kopij. Om dit op te vangen komt er
Op de kaart zie je naast je eigen positie (compleet één MarieTeam per jaar (dan wel in full-color! én dik
met coördinaten) ook de huidige en verwachtte als het aan ons ligt!). Het bestuur en redactie zul-
windsnelheden en windrichting. Metertjes geven len onze digitale nieuwsbrief gebruiken om actueler
je heel overzichtelijk de snelheid, de windhoek, je met de vereniging te communiceren.
kompaskoers, je afstand tot het eindpunt van de
Voor de rubriek Boot en Kombuis zoeken we een
etappe en je positie ten opzichte van anderen.
waardige opvolger/opvolgster voor Sietske Cnos-
Je kunt je zeilvoering afhankelijk van de omstan-
sen. Wie wil? Zeilen maakt hongerig…
digheden veranderen. Het effect van het wisselen
van een zeil en koerswijzigingen zie je direct in je Hou ons op de hoogte van uw bootklussen en zei-
snelheid. Maar meer snelheid brengt je natuurlijk lavonturen!
niet per definitie eerder bij de finish. Strategie en
NMVkopij@marieholmvereniging.nl
tactiek zijn van groot belang. De door jou en an-
of redactie.nmv@marieholmvereniging.nl
deren gevaren koerslijnen zijn duidelijk zichtbaar.
De redactie: Albert van der Sanden, Michiel Veld-
Hiermee kun je aannames en genomen besluiten
kamp en Fer Bolweg
goed evalueren.
Midden in de eerste nacht na tewaterlating werd ik
wakker met het ‘ onderweg naar Engeland gevoel’ : Colofon MarieTeam
Liggen we nog wel op koers, is de wind niet veran- Dit is het 15de verenigingsblad van de Nederlandse
derd, staan de zeilen wel goed?. Na twee gebroken Marieholmvereniging: jaargang 8 (2008), nr 1.
nachten kreeg ik van mijn echtgenote de keuze:
Stop met het spel of ga ergens anders slapen. Na Nederlandse Marieholm Vereniging
de plechtige belofte dat ik me met het spel zou be- Postbanknummer 5218463, t.n.v. Nederlandse
perken tot ‘normale’ tijden heb ik Kaapstad gelukkig Marieholmvereniging Delft
toch kunnen halen. De Asjemenou en de Yemanja Telefoon: 071-5217355
lagen toen al dagen in de haven. www.marieholmvereniging.nl
40 MarieTeam – najaar 2008